Quyền đi qua không gây hại theo Công ước Luật biển 1982

Quyền đi qua không gây hại là một quyền dành riêng cho tàu thuyền nước ngoài tại lãnh hải của một quốc gia ven biển. Điều 17, Công ước Luật biển 1982 quy định:“Với điều kiện phải chấp hành Công ước, tàu thuyền của tất cả các quốc gia, có biển hay không có biển, đều được hưởng quyền đi qua không gây hại trong lãnh hải”.

Đi qua lãnh hải ở đây được hiểu là các quốc gia khác có quyền đi ngang qua lãnh hải của quốc gia ven biển mà không vào nội thuỷ, không đậu lại tại các công trình cảng hay một vũng tàu ở bên ngoài nội thủy; đi vào hoặc rời khỏi nội thủy, đậu lại hay rời khỏi một vũng tàu hay một công trình cảng ở ngoài nội thuỷ. Việc đi qua này phải được tiến hành liên tục, nhanh chóng. Các tàu thuyền nước ngoài chỉ có thể dừng lại và thả neo khi gặp những sự cố thông thường về hàng hải hoặc vì một trường hợp bất khả kháng, hay mắc nạn, hoặc vì mục đích cứu giúp người hay tàu thuyền, phương tiện bay đang lâm nguy hoặc mắc nạn. Sau khi các sự biến trên kết thúc, tàu thuyền nước ngoài phải tiếp tục hành trình liên tục và nhanh chóng.

Đi qua không gây hại là khi việc đi qua đó không làm phương hại đến hòa bình, trật tự hay an ninh của quốc gia ven biển. Việc đi qua không gây hại phải được thực hiện theo đúng với các quy định của Công ước Luật biển 1982 và các quy tắc khác của pháp luật quốc tế.

Việc đi qua của tàu thuyền nước ngoài bị coi là phương hại đến hòa bình, trật tự, an ninh của quốc gia ven biển nếu như ở trong lãnh hải tàu thuyền nước ngoài tiến hành một trong bất kỳ hành động nào sau đây:

– Đe dọa hoặc dùng vũ lục chống lại chính quyền, toàn vẹn lãnh thổ hoặc độc lập chính trị của quốc gia ven biển hay dùng mọi cách khác trái với các nguyên tắc của pháp luật quốc tế đã được nêu trong Hiến chương Liên hợp quốc;

– Luyện tập hoặc diễn tập với bất kỳ kiểu loại vũ khí nào;

– Thu nhập tình báo gây thiệt hại cho quốc phòng hay an ninh của quốc gia ven biển;

– Phóng đi, tiếp nhận hay xếp lên tàu các phương tiện bay;

– Phóng đi, tiếp nhận hay xếp lên tàu các phương tiện quân sự;

– Tuyên truyền nhằm làm hại đến quốc phòng hay an ninh của quốc gia ven biển;

– Xếp hoặc dỡ hàng hóa, tiền bạc hay đưa người lên xuống tàu trái với các luật và quy định về hải quan, thuế khóa, y tế hoặc nhập cư của quốc gia ven biển;

– Gây ô nhiễm cố ý và nghiêm trọng, vi phạm Công ước;

– Đánh bắt hải sản;

– Nghiên cứu hay đo đạc;

– Làm rối loạn hoạt động của mọi hệ thống giao thông liên lạc hoặc mọi trang thiết bị hay công trình khác của quốc gia ven biển;

– Mọi hoạt động khác không trực tiếp quan hệ đến việc đi qua.