Đối tượng điều chỉnh của luật biển quốc tế

1. Đối tượng điều chỉnh của ngành luật

Đối tượng điều chỉnh của ngành luật là những quan hệ xã hội mà ngành luật đó quy định và điều chỉnh. Cụ thể, đối tượng điều chỉnh của pháp luật nói chung là những quan hệ xã hội trong một lĩnh vực của đời sống xã hội hoặc những nhóm quan hệ xã hội có tính chất giống nhau, gần gũi với nhau. Điều này giúp phân chia các ngành luật trong hệ thống pháp luật.

2. Đối tượng điều chỉnh của luật biển quốc tế

Đối tượng điều chỉnh của mỗi ngành pháp luật là một hay một số loại quan hệ xã hội nhất định. Biển cả là môi trường hoạt động đa dạng của con người. Vì vậy, ở đây cần nhấn mạnh ngay rằng, chúng ta chỉ quan tâm đến tính quốc tế của luật biển, mà không đề cập tới việc nghiên cứu các phần luật thuế quan (thuế hải quan, thuế hàng hoá…), luật hình sự (các quy định áp dụng đối với các vi phạm xảy ra trên boong tàu), luật hành chính (cảnh sát biển, các quy định cảng vụ..) của biển cả.

Luật biển quốc tế trước hết là một ngành luật điều chỉnh các quan hệ xã hội trong việc sử dụng một không gian (quy chuẩn mang tính lãnh thổ). Luật biển quốc tế quy định quyền hạn và nghĩa vụ của các quốc gia, quốc gia có biển và các quốc gia khác cũng như các mối quan hệ phát sinh giữa các quốc gia và các tổ chức quốc tế trên những vùng biển có các chế độ pháp lý khác nhau.

Luật biển quốc tế đồng thời là luật mang tính chức năng (quy chuẩn chức năng). Các chức năng này đã được biến đổi sâu sắc cùng với thời gian. Một thời gian dài các chức năng này gắn liền với việc thực thi chủ quyền trên một vùng biển hẹp (chiến tranh và xung đột vũ trang, đăng ký quốc tịch cho tàu thuyền, cảnh sát biển và đánh cá…). Dần dần, các thẩm quyền Nhà nước được mở rộng dần ra hướng biển và được bổ xung thêm những chức năng mới mang tính cộng đồng: bảo vệ môi trường biển, nghiên cứu khoa học biển, khai thác các nguồn tài nguyên thiên nhiên của biển…

Như vậy, Luật biển là tổng hợp các nguyên tắc và các quy phạm pháp lý quốc tế được thiết lập bởi các quốc gia trên cơ sở thoả thuận hoặc thông qua thực tiễn có tính tập quán nhằm điều chỉnh chế độ pháp lý của các vùng biển và các quan hệ phát sinh trong các hoạt động sử dụng biển vì mục đích hòa bình cũng như bảo vệ môi trường biển và hợp tác quốc tế giữa các quốc gia và các tổ chức quốc tế trong các lĩnh vực này.