Trong bối cảnh sáng tạo ngày nay, việc hiểu rõ mối quan hệ giữa quyền tác giả và quyền liên quan là rất cần thiết. Quyền tác giả bảo vệ tác phẩm gốc, trong khi quyền liên quan bảo vệ quyền lợi của những người tham gia vào quá trình sáng tạo. Hãy cùng LawFirm.Vn tìm hiểu qua bài viết này nhé!
1. Quyền tác giả là gì? Quyền liên quan là gì?
Quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng tạo hoặc sở hữu. (Khoản 2 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung))
Quyền liên quan là quyền của tổ chức, cá nhân đối với các sản phẩm trình diễn, bản ghi âm, ghi hình, hoặc chương trình phát sóng, mà không phải là tác phẩm sáng tạo trực tiếp. (Khoản 2 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung))
2. Mối quan hệ giữa quyền tác giả và quyền liên quan
2.1. Mối liên hệ chặt chẽ
Quyền liên quan phát sinh dựa trên tác phẩm có bản quyền (quyền tác giả). Nghĩa là, các sản phẩm của quyền liên quan, như bản ghi âm, trình diễn, chương trình phát sóng, đều xuất phát từ tác phẩm gốc đã được bảo hộ bởi quyền tác giả.
2.2. Phạm vi bảo hộ khác nhau
Quyền tác giả bảo hộ cho tác phẩm nguyên gốc (ví dụ: sách, âm nhạc, tranh ảnh), trong khi quyền liên quan bảo hộ cho các thành phẩm trình diễn hoặc bản ghi lại dựa trên tác phẩm này. Cả hai quyền cùng góp phần bảo vệ lợi ích của tác giả và các cá nhân, tổ chức liên quan.
2.3. Độc lập nhưng bổ trợ
Quyền tác giả và quyền liên quan có thể tồn tại độc lập. Tuy nhiên, quyền liên quan bổ trợ cho quyền tác giả bằng cách mở rộng phạm vi bảo hộ sang những người thực hiện, chuyển tải tác phẩm đó đến công chúng. Ví dụ, một bài hát (tác phẩm âm nhạc) có thể được sáng tác bởi nhạc sĩ (quyền tác giả) và biểu diễn bởi ca sĩ (quyền liên quan).
3. Ví dụ minh họa
Quyền tác giả: Một nhạc sĩ sáng tác bài hát “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh”. Nhạc sĩ này có quyền tác giả đối với bài hát của mình.
Quyền liên quan: Khi ca sĩ biểu diễn bài hát “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” hoặc một công ty phát hành bản ghi âm bài hát này, họ sẽ có quyền liên quan đến bài hát.
Như vậy, quyền tác giả và quyền liên quan đều bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các cá nhân, tổ chức trong quá trình tạo ra và truyền tải tác phẩm đến công chúng, đảm bảo lợi ích của tác giả và người biểu diễn.
