Căn cứ quyết định hình phạt đối với pháp nhân thương mại phạm tội

Mục lục hiện

1. Căn cứ pháp lý

Căn cứ quyết định hình phạt đối với pháp nhân thương mại phạm tội được quy định tại Điều 83 Bộ luật Hình sự 2015, cụ thể như sau:

Điều 83. Căn cứ quyết định hình phạt đối với pháp nhân thương mại phạm tội
Khi quyết định hình phạt, Tòa án căn cứ vào quy định của Bộ luật này, cân nhắc tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, việc chấp hành pháp luật của pháp nhân thương mại và các tình tiết giảm nhẹ và tăng nặng trách nhiệm hình sự áp dụng đối với pháp nhân thương mại.

2. Phân tích các căn cứ quyết định hình phạt đối với pháp nhân thương mại phạm tội

Căn cứ quyết định hình phạt đối với người phạm tội quy định tại Điều 50 Bộ luật Hình sự năm 2015. Tuy nhiên, Điều 83 Bộ luật Hình sự năm 2015 có một căn cứ là: “Căn cứ việc chấp hành pháp luật của pháp nhân thương mại”. Nếu việc chấp hành pháp luật của pháp nhân thương mại trước khi phạm tội cũng như sau khi phạm tội và trước khi xét xử được đánh giá là tốt thì việc Tòa án quyết định chọn một loại và mức hình phạt sẽ có lợi hơn so với một pháp nhân thương mại trước khi phạm tội hoặc sau khi phạm tội và trước khi xét xử được đánh giá là không tốt, nếu các tình tiết khác của vụ án tương tự.

Việc chấp hành pháp luật của pháp nhân thương mại được coi như tương tự với tình tiết “nhân thân” của người phạm tội.

Ví dụ: Công ty A và Công ty B đều bị truy tố về tội tội trốn thuế theo khoản 3 Điều 200 Bộ luật Hình sự năm 2015, nhưng Công ty A đã bị xử phạt hành chính nhiều lần và trong quá trình điều tra không hợp tác với cơ quan tiến hành tố tụng trong quá trình giải quyết vụ án, còn Công ty B chưa bị xử phạt lần nào và tích cực hợp tác với cơ quan tiến hành tố tụng trong quá trình giải quyết vụ án thì Tòa án có thể áp dụng hình phạt đình chỉ hoạt động vĩnh viễn, còn Công ty B chỉ bị đình chỉ hoạt động 01 năm.

Kế thừa căn cứ quyết định hình phạt của cá nhân phạm tội, Điều 83 Bộ luật hình sự quy định khi quyết định hình phạt, Tòa án căn cứ vào quy định của Bộ luật này, cân nhắc tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, việc chấp hành pháp luật của pháp nhân thương mại và các tình tiết giảm nhẹ và tăng nặng trách nhiệm hình sự áp dụng đối với pháp nhân thương mại.

Như vậy, so với các căn cứ quyết định hình phạt đối với cá nhân, căn cứ quyết định hình phạt đối với pháp nhân có khác một điểm là “việc chấp hành pháp luật của pháp nhân thương mại”. Việc chấp hành pháp luật của pháp nhân được đánh giá theo nghĩa rộng, có thể là chấp hành nghĩa vụ đóng thuế; về an toàn, kỷ luật lao động thậm chí cả trách nhiệm xã hội của pháp nhân.