1. Truy tố là gì?
Truy tố là quá trình pháp lý trong đó Viện kiểm sát nhân dân quyết định đưa một vụ án hình sự ra xét xử trước Tòa án, dựa trên kết luận điều tra và các chứng cứ thu thập được. Đây là giai đoạn quan trọng trong hệ thống tư pháp hình sự, nhằm bảo đảm rằng những người bị nghi ngờ phạm tội sẽ được xét xử công bằng và đúng quy định của pháp luật.
Nội dung chính của quá trình truy tố bao gồm:
- Xem xét hồ sơ vụ án: Viện kiểm sát sẽ xem xét các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ điều tra để đánh giá tính hợp pháp và đầy đủ của các chứng cứ.
- Đánh giá hành vi phạm tội: Dựa trên các chứng cứ, Viện kiểm sát sẽ xác định xem có đủ căn cứ để truy tố hay không, đồng thời xác định tội danh phù hợp với hành vi của bị can.
- Ra quyết định truy tố: Nếu có đủ căn cứ, Viện kiểm sát sẽ ra quyết định truy tố và lập cáo trạng, trong đó nêu rõ tội danh, hành vi phạm tội và đề xuất hình phạt.
- Trình hồ sơ lên Tòa án: Hồ sơ vụ án sẽ được chuyển đến Tòa án để tiến hành xét xử.
2. Thời hạn quyết định việc truy tố
Theo quy định tại Điều 240 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, trong thời hạn 20 ngày đối với tội phạm ít nghiêm trọng và tội phạm nghiêm trọng, 30 ngày đối với tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng kể từ ngày nhận hồ sơ vụ án và bản kết luận điều tra, Viện kiểm sát phải ra một trong các quyết định:
– Truy tố bị can trước Tòa án;
– Trả hồ sơ để yêu cầu điều tra bổ sung;
– Đình chỉ hoặc tạm đình chỉ vụ án; đình chỉ hoặc tạm đình chỉ vụ án đối với bị can.
Trường hợp cần thiết, Viện trưởng Viện kiểm sát có thể gia hạn thời hạn quyết định việc truy tố nhưng không quá 10 ngày đối với tội phạm ít nghiêm trọng và tội phạm nghiêm trọng, không quá 15 ngày đối với tội phạm rất nghiêm trọng, không quá 30 ngày đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
Trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày ra một trong các quyết định quy định tại khoản 1 Điều này, Viện kiểm sát phải thông báo cho bị can, người bào chữa hoặc người đại diện của bị can, bị hại biết việc trả hồ sơ để điều tra bổ sung; giao cho bị can hoặc người đại diện của bị can và gửi cho Cơ quan điều tra, người bào chữa bản cáo trạng, quyết định đình chỉ vụ án hoặc quyết định tạm đình chỉ vụ án, quyết định đình chỉ vụ án đối với bị can hoặc quyết định tạm đình chỉ vụ án đối với bị can; thông báo cho bị hại, đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ.
Việc giao, nhận các văn bản nêu trên được lập biên bản theo quy định tại Điều 133 của Bộ luật này và đưa vào hồ sơ vụ án.
Trường hợp vụ án phức tạp thì thời hạn giao bản cáo trạng, quyết định đình chỉ vụ án hoặc quyết định tạm đình chỉ vụ án cho bị can hoặc người đại diện của bị can có thể kéo dài nhưng không quá 10 ngày.
Các quyết định nêu trên phải được gửi ngay cho Viện kiểm sát cấp trên. Viện trưởng Viện kiểm sát cấp trên có quyền rút, đình chỉ, hủy bỏ các quyết định đó nếu thấy không có căn cứ hoặc trái pháp luật và yêu cầu Viện kiểm sát cấp dưới ra quyết định đúng pháp luật.
