Doanh nghiệp trả thu nhập thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân có trách nhiệm thực hiện khai, nộp thuế thu nhập cá nhân theo tháng, quý hoặc theo từng lần phát sinh như sau:
1. Khai, nộp thuế TNCN theo tháng hoặc quý
Doanh nghiệp trả thu nhập có phát sinh khấu trừ thuế thu nhập cá nhân thì phải khai, nộp thuế theo tháng hoặc quý.
Việc khai, nộp thuế theo tháng hay quý chỉ được xác định một lần kể từ tháng đầu tiên có phát sinh khấu trừ thuế và áp dụng cho cả năm tính thuế, cụ thể như sau:
Kê khai thuế thu nhập cá nhân theo tháng khi:
Doanh nghiệp trả thu nhập phát sinh số thuế khấu trừ trong tháng của ít nhất một loại tờ khai thuế thu nhập cá nhân từ 50 triệu đồng trở lên.
Kê khai thuế thu nhập cá nhân theo quý khi:
– Doanh nghiệp thuộc diện khai thuế giá trị gia tăng theo quý.
– Hoặc, doanh nghiệp trả thu nhập phát sinh số thuế khấu trừ trong tháng của các loại tờ khai thuế thu nhập cá nhân dưới 50 triệu đồng.
Trường hợp trong tháng hoặc quý, doanh nghiệp trả thu nhập không phát sinh khấu trừ thuế thu nhập cá nhân thì không phải khai thuế.
Ví dụ: Năm 2014 doanh nghiệp A được xác định thuộc diện khai thuế GTGT theo tháng.
Tháng 1, tháng 2 không phát sinh khấu trừ thuế TNCN của bất kỳ tờ khai nào;
Tháng 3 phát sinh khấu trừ thuế TNCN tại Tờ khai số 02/KK-TNCN nhỏ hơn 50 triệu đồng và Tờ khai 03/KK-TNCN là 50 triệu đồng (hoặc lớn hơn 50 triệu đồng);
Các tháng 4 đến tháng 12 phát sinh khấu trừ thuế TNCN tại các Tờ khai 02/KK-TNCN và 03/KK-TNCN nhỏ hơn 50 triệu đồng.
Như vậy trong năm 2014, doanh nghiệp A không phải nộp tờ khai của các tháng 1 và tháng 2, từ tháng 3 doanh nghiệp A được xác định thuộc diện khai thuế TNCN theo tháng.
Doanh nghiệp trả thu nhập thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân có trách nhiệm khai quyết toán thuế và quyết toán thuế thu nhập cá nhân thay cho các cá nhân có uỷ quyền không phân biệt có phát sinh khấu trừ thuế hay không phát sinh khấu trừ thuế. Trường hợp doanh nghiệp không phát sinh trả thu nhập thì không phải khai quyết toán thuế thu nhập cá nhân.
2. Khai, nộp thuế TNCN theo từng lần phát sinh
Doanh nghiệp trả thu nhập phải khai, nộp thuế thu nhập cá nhân theo từng lần phát sinh thay cho các cá nhân có các thu nhập sau:
* Đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản:
– Trường hợp cá nhân có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà nhưng đem thế chấp, bảo lãnh vay vốn hoặc thanh toán tại tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài; đến hết thời hạn trả nợ, cá nhân không có khả năng trả nợ thì tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài làm thủ tục phát mại, bán bất động sản đó đồng thời thực hiện khai thuế, nộp thuế thu nhập cá nhân thay cho cá nhân trước khi thực hiện thanh quyết toán các khoản nợ của cá nhân.
– Trường hợp cá nhân có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà nhưng đem thế chấp để vay vốn hoặc thanh toán với doanh nghiệp khác, nay thực hiện chuyển nhượng toàn bộ (hoặc một phần) bất động sản đó để thanh toán nợ thì doanh nghiệp làm thủ tục chuyển nhượng thay phải khai thuế, nộp thuế thu nhập cá nhân thay cho cá nhân trước khi thanh quyết toán các khoản nợ.
– Trường hợp bất động sản do cá nhân chuyển nhượng cho doanh nghiệp khác theo quyết định thi hành án của Tòa án thì doanh nghiệp tổ chức bán đấu giá phải khai thuế, nộp thuế thu nhập cá nhân thay cho cá nhân chuyển nhượng.
* Đối với thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng vốn
Doanh nghiệp làm thủ tục thay đổi danh sách thành viên góp vốn trong trường hợp chuyển nhượng vốn mà không có chứng từ chứng minh cá nhân chuyển nhượng vốn đã hoàn thành nghĩa vụ thuế thì doanh nghiệp nơi cá nhân chuyển nhượng vốn có trách nhiệm khai thuế, nộp thuế thay cho cá nhân.
* Đối với cá nhân có thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán
Doanh nghiệp thực hiện thủ tục thay đổi danh sách cổ đông trong trường hợp chuyển nhượng chứng khoán mà không có chứng từ chứng minh cá nhân chuyển nhượng chứng khoán đã hoàn thành nghĩa vụ thuế thì doanh nghiệp nơi cá nhân chuyển nhượng chứng khoán có trách nhiệm khai thuế, nộp thuế thay cho cá nhân.
* Đối với cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán
Cá nhân kinh doanh theo hình thức hợp tác kinh doanh với doanh nghiệp, tài sản tham gia hợp tác kinh doanh thuộc sở hữu của cá nhân, không xác định được doanh thu kinh doanh thì cá nhân ủy quyền cho doanh nghiệp khai thuế và nộp thuế thay theo phương pháp khoán. Doanh nghiệp có trách nhiệm khai thuế và nộp thuế thay cho cá nhân nộp thuế theo phương pháp khoán tại cơ quan thuế quản lý doanh nghiệp.
* Đối với cá nhân kinh doanh nộp thuế theo từng lần phát sinh
Cá nhân kinh doanh theo hình thức hợp tác kinh doanh với doanh nghiệp, tài sản tham gia hợp tác kinh doanh thuộc sở hữu của cá nhân, xác định được doanh thu kinh doanh của cá nhân thì cá nhân ủy quyền cho doanh nghiệp khai thuế và nộp thuế thay. Doanh nghiệp có trách nhiệm khai thuế và nộp thuế thay cho cá nhân tại cơ quan thuế quản lý tổ chức.
* Đối với cá nhân có thu nhập từ cho thuê tài sản
Cá nhân ký hợp đồng cho thuê tài sản với doanh nghiệp mà trong hợp đồng thuê có thỏa thuận bên đi thuê (doanh nghiệp) nộp thuế thay thì doanh nghiệp có trách nhiệm khai thuế và nộp thuế thay cho cá nhân thuế thu nhập cá nhân.
