Tội phá hoại chính sách đoàn kết là hành vi tuyên truyền, kích động hoặc bàng thủ đoạn khác chia rẽ sự đoàn kết thống nhất toàn dân, đoàn kết dân tộc, tôn giáo, đoàn kết quốc tế với mục đích chống chính quyền nhân dân.
1. Căn cứ pháp lý
Tội phá hoại chính sách đoàn kết được quy định tại Điều 116 Bộ luật Hình sự 2015:
Điều 116. Tội phá hoại chính sách đoàn kết
1. Người nào thực hiện một trong những hành vi sau đây nhằm chống chính quyền nhân dân, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
a) Gây chia rẽ giữa các tầng lớp nhân dân, giữa nhân dân với chính quyền nhân dân, với lực lượng vũ trang nhân dân, với các tổ chức chính trị – xã hội;
b) Gây hằn thù, kỳ thị, chia rẽ, ly khai dân tộc, xâm phạm quyền bình đẳng trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam;
c) Gây chia rẽ người theo tôn giáo với người không theo tôn giáo, giữa người theo các tôn giáo khác nhau, chia rẽ các tín đồ tôn giáo với chính quyền nhân dân, với các tổ chức chính trị – xã hội;
d) Phá hoại việc thực hiện chính sách đoàn kết quốc tế.
2. Phạm tội trong trường hợp ít nghiêm trọng, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
3. Người chuẩn bị phạm tội này, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
2. Cấu thành tội phạm của tội phá hoại chính sách đoàn kết
2.1. Khách thể của tội phạm
Tội phạm này xâm phạm chính sách đoàn kết – một trong những chính sách lớn bảo đảm cho sự thành công và phát triển của Cách mạng Việt Nam, thông qua đó chống chính quyền nhân dân. Vì vậy, khách thể của tội phá hoại chính sách đoàn kết là chính sách đoàn kết thống nhất toàn dân, chính sách dân tộc, tôn giáo, đoàn kết quốc tế của Nhà nước ta.
2.2. Mặt khách quan của tội phạm
Người phạm tội có thể bằng lời nói hay việc làm cụ thể phá hoại chính sách đoàn kết:
– Gây chia rẽ giữa các tầng lớp nhân dân; giữa nhân dân với lực lượng vũ trang nhân dân; giữa nhân dân với chính quyền nhân dân và các tổ chức xã hội;
– Gây hằn thù, kỳ thị, chia rẽ dân tộc, xâm phạm quyền bình đẳng trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam;
– Gây chia rẽ người theo tôn giáo với người không theo tôn giáo, chia rẽ các tín đồ tôn giáo với chính quyền nhân dân và các tổ chức xã hội.
Ví dụ: Trong lễ kỷ niệm 10 năm thành lập chùa Kh. T, V.H.Đ đã lợi dụng diễn đàn để xuyên tạc chính sách tôn giáo của Đảng, Nhà nước ta, chia rẽ, kích động tăng n i phật từ. V.H.Đ đã bị xử phạt 3 năm tù về tội phá hoại chính sách đoàn kết.
– Phá hoại việc thực hiện chính sách đoàn kết quốc tế, chia rẽ sự đoàn kết, ủng hộ của các nước, các dân tộc trên thế giới với dân tộc Việt Nam.
2.3. Mặt chủ quan của tội phạm
Lỗi của người phạm tội là cố ý trực tiếp và mục đích là chống chính quyền nhân dân.
2.4. Chủ thể của tội phạm
Chủ thể của tội phạm này là bất kỳ người nào đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự và có năng lực trách nhiệm hình sự.
3. Hình phạt
Điều 116 Bộ luật Hình sự 2015 quy định hai khung hình phạt:
Khung cơ bản quy định hình phạt tù có thời hạn từ năm năm đến mười lăm năm.
Khung giảm nhẹ quy định hình phạt tù có thời hạn từ hai năm đến bảy năm. Đây là khung hình phạt được áp dụng trong trường hợp ít nghiêm trọng như gây hậu quả không lớn, người phạm tội thật thà khai báo, ăn năn hối cải.
Ngoài hình phạt chính, người phạm tội phá hoại chính sách đoàn kết còn có thể bị áp dụng một hoặc một số hình phạt bổ sung như đối với tội phá hoại việc thực hiện các chính sách kinh tế – xã hội.
