Thẩm quyền hành chính nhà nước là gì?

Thẩm quyền hành chính là một bộ phận của thẩm quyền nhà nước. Theo cách tổ chức của đa số các nhà nước đương đại thì thẩm quyền nhà nước được phân chia hoặc phân công ở ba nhánh quyền cơ bản đó là: quyền lập pháp, quyền hành pháp và quyền tư pháp.

Để thực hiện thẩm quyền hành chính, Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam tổ chức hệ thống cơ quan hành chính nhà nước từ trung ương đến cơ sở theo nguyên tắc tập trung dân chủ, phản ánh thứ bậc trong hệ thống hành chính.

Hệ thống đó theo quy định của Hiến pháp gồm:

– Chính phủ;

– Bộ, cơ quan ngang bộ;

– Uỷ ban nhân dân.

Hệ thống thẩm quyền này được tạo bởi hệ thống thứ bậc thẩm quyền hành chính trên cơ sở quy định của Hiến pháp và các văn bản luật hoặc dưới luật. Thẩm quyền hành chính cao nhất thuộc về Chính phủ; thẩm quyền trung tâm của ngành, lĩnh vực thuộc về bộ, cơ quan ngang bộ; thẩm quyền theo cấp hành chính nhà nước thuộc về các cơ quan hành chính ở địa phương. Theo cách thức tổ chức này thì thẩm quyền hành chính rất rộng lớn, đa dạng và phức tạp.

Từ quan niệm chung về thẩm quyền nhà nước, có thể rút ra quan niệm về thẩm quyền hành chính nhà nước như sau:

– Là quyền và nghĩa vụ pháp lý của hệ thống hành chính nhà nước;

– Được phân công cho cấp hành chính, cho phân hệ trong hệ thống cơ quan hành chính và cho cơ quan, tổ chức hành chính để thực hiện thẩm quyền của hệ thống hành chính nhà nước;

– Tác động trong phạm vi được xác lập bằng pháp luật;

– Bằng hình thức, phương thức cụ thể được quy chế hóa;

– Để thực hiện quyền hành pháp bằng hoạt động hành chính nhà nước.