Việc xác định đúng bản chất và hình thức tổ chức của một cơ sở khám bệnh, chữa bệnh là cơ sở pháp lý quan trọng để đảm bảo tính hợp pháp trong hoạt động y tế. Bài viết này sẽ phân tích các hình thức tổ chức của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh theo quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh số 15/2023/QH15 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2024) và các văn bản hướng dẫn thi hành.
1. Cơ sở khám bệnh, chữa bệnh là gì?
Cơ sở khám bệnh, chữa bệnh là một tổ chức y tế được thành lập hợp pháp, có chức năng cung cấp dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, phục hồi chức năng và các dịch vụ y tế khác theo quy định của pháp luật. Việc phân loại các hình thức tổ chức giúp cơ quan quản lý nhà nước giám sát chặt chẽ, đồng thời là cơ sở để cấp phép hoạt động và quản lý phạm vi chuyên môn của từng cơ sở.
2. Các hình thức tổ chức theo quy định của pháp luật
Căn cứ Điều 42 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 và Điều 2 Nghị định số 96/2023/NĐ-CP, các hình thức tổ chức của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được chia thành các nhóm chính sau:
2.1. Bệnh viện
Bệnh viện là hình thức tổ chức có quy mô lớn nhất, cung cấp dịch vụ toàn diện từ khám, chữa bệnh ngoại trú đến điều trị nội trú. Các hình thức tổ chức của bệnh viện bao gồm:
- Bệnh viện đa khoa: Thực hiện khám, chữa bệnh thuộc nhiều chuyên khoa khác nhau, đáp ứng nhu cầu y tế đa dạng của người dân.
- Bệnh viện chuyên khoa: Tập trung vào một hoặc một số chuyên khoa nhất định (ví dụ: Ung bướu, Phụ sản, Nhi đồng, Răng Hàm Mặt,…) để cung cấp dịch vụ chuyên sâu.
2.2. Phòng khám
Phòng khám là cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có quy mô nhỏ hơn bệnh viện, chủ yếu cung cấp dịch vụ ngoại trú và các thủ thuật y khoa đơn giản. Phòng khám được phân loại như sau:
- Phòng khám đa khoa: Cung cấp dịch vụ khám, chữa bệnh thuộc nhiều chuyên khoa.
- Phòng khám chuyên khoa: Chuyên sâu về một chuyên khoa cụ thể.
2.3. Các hình thức tổ chức khác
Ngoài bệnh viện và phòng khám, pháp luật còn quy định một số hình thức tổ chức đặc thù khác, bao gồm:
- Nhà hộ sinh: Cơ sở chuyên về chăm sóc sức khỏe sinh sản, đỡ đẻ và chăm sóc bà mẹ, trẻ sơ sinh.
- Trạm y tế xã, phường, thị trấn: Là tuyến y tế cơ sở, thực hiện chức năng chăm sóc sức khỏe ban đầu, phòng chống dịch bệnh và quản lý sức khỏe cộng đồng.
- Phòng chẩn trị y học cổ truyền: Cơ sở chuyên về khám, chữa bệnh bằng các phương pháp y học cổ truyền.
2.4. Cơ sở y tế không có giường bệnh
Đây là nhóm cơ sở chỉ thực hiện một số dịch vụ y tế nhất định, không cung cấp dịch vụ điều trị nội trú. Bao gồm:
- Cơ sở dịch vụ cận lâm sàng: Chỉ thực hiện các xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh, thăm dò chức năng.
- Cơ sở cấp cứu ngoại viện: Thực hiện cấp cứu, sơ cứu và vận chuyển người bệnh.
3. Điều kiện thành lập và hoạt động
Để được cấp phép hoạt động, tất cả các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh phải đáp ứng các điều kiện nghiêm ngặt về cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế và nhân sự. Cụ thể:
- Cơ sở vật chất: Phải có địa điểm cố định, diện tích phù hợp, đảm bảo vệ sinh và an toàn.
- Trang thiết bị: Phải có đầy đủ trang thiết bị y tế phù hợp với phạm vi chuyên môn đã đăng ký.
- Nhân sự: Phải có đủ số lượng nhân viên y tế đã được cấp chứng chỉ hành nghề, đáp ứng các tiêu chuẩn về chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp.
Việc cấp giấy phép hoạt động do Bộ Y tế hoặc Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện, tùy thuộc vào hình thức và phạm vi hoạt động của cơ sở.

