Thủ tục xóa đăng ký thường trú hiện nay có thể thực hiện trực tiếp tại công an xã hoặc thực hiện trực tuyến thông qua các cổng dịch vụ công về cư trú. Chi tiết các trường hợp phải xóa đăng ký thường trú và trình tự, thủ tục tiến hành như sau:
1. Khi nào phải xóa đăng ký thường trú?
Theo Điều 24 Luật Cư trú hiện hành, nếu công dân thuộc một trong các trường hợp liệt kê sau đây thì phải làm thủ tục xóa đăng ký thường trú tại cơ quan có thẩm quyền:
– Cá nhân chết; cá nhân bị Tòa án ra quyết định tuyên bố mất tích hoặc tuyên bố đã chết;
– Ra nước ngoài để định cư (với người thân, gia đình,..);
– Cá nhân bị ra quyết định hủy bỏ đăng ký thường trú: ví dụ như đăng ký sai thẩm quyền, chưa đủ điều kiện đăng ký thường trú, đăng ký không đúng đối tượng,..
– Cá nhân vắng mặt liên tục từ 12 tháng trở lên tại nơi đã đăng ký thường trú mà không tiến hành đăng ký tạm trú tại nơi khác hoặc cá nhân không thực hiện khai báo tạm vắng;
Lưu ý quy định này không áp dụng với trường hợp cá nhân xuất cảnh ra nước ngoài không phải để định cư, hoặc trường hợp cá nhân đang chấp hành án phạt tù, bị đưa vào trường giáo dưỡng, đi cai nghiện hay đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc;
– Cá nhân bị cho thôi quốc tịch Việt Nam, bị tước quốc tịch Việt Nam hoặc cá nhân bị hủy bỏ quyết định cho nhập quốc tịch Việt Nam;
– Người đăng ký thường trú tại chỗ ở của người khác (do thuê, do mượn, ở nhờ) nhưng đã chấm dứt việc ở tại địa điểm nêu trên và:
+ Sau 12 tháng kể từ ngày chấm dứt việc ở nêu trên vẫn chưa đăng ký thường trú tại nơi mới;
+ Không được người chủ đồng ý cho giữ đăng ký thường trú tại chính chỗ ở đó;
– Công dân chuyển quyền sở hữu chỗ ở của mình cho người khác (ví dụ như bán nhà) và:
+ Không được chủ mới đồng ý cho giữ đăng ký thường trú tại chính chỗ ở đó;
+ Sau 12 tháng kể từ ngày chuyển quyền sở hữu vẫn chưa làm đăng ký thường trú tại chỗ ở mới;
– Chỗ ở (đăng ký thường trú) đã bị phá dỡ, tịch thu hoặc phương tiện đã bị xóa đăng ký theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền.
Như vậy, các trường hợp bị xóa đăng ký thường trú về cơ bản là do sự không tồn tại, vắng mặt của cá nhân hoặc có sự thay đổi chủ sở hữu chỗ ở mà không được sự đồng ý của chủ mới về việc giữ đăng ký thường trú.
Theo Quyết định 320 thì công dân phải làm thủ tục trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày thuộc diện phải xóa đăng ký thường trú.
2. Thủ tục xóa đăng ký thường trú mới nhất
2.1. Thành phần hồ sơ xóa đăng ký thường trú
Căn cứ hướng dẫn tại Quyết định số 320/QĐ-BCA ngày 16/1/2024 của Bộ Công an thì công dân chuẩn bị 01 (một) bộ hồ sơ làm thủ tục xóa đăng ký thường trú gồm:
– Tờ khai thay đổi thông tin cư trú (Dùng Mẫu CT01 – Thông tư 66/2023/TT-BCA);
– Giấy tờ, tài liệu, văn bản,… chứng minh thuộc một trong các trường hợp xóa đăng ký thường trú: Ví dụ như quyết định của Tòa án, giấy khai tử,….
– Lưu ý:
+ Khi nộp hồ sơ trực tiếp, các văn bản chứng minh nêu trên có thể dùng là bản sao có công chứng/chứng thực, hoặc dùng bản photo có kèm theo bản chính để đối chiếu.
+ Khi nộp hồ sơ trực tuyến thì phải khai báo theo đúng mẫu điện tử cung cấp, tải bản scan giấy tờ chứng minh bảo đảm rõ nét, đầy đủ thông tin, toàn vẹn về mặt nội dung.
2.2. Thủ tục xóa đăng ký thường trú
Các bước làm thủ tục xóa đăng ký thường trú được tiến hành như sau:
– Bước 1: Cá nhân, tổ chức chuẩn bị hồ sơ gồm đầy đủ các văn bản theo hướng dẫn ở mục trên, số lượng 01 bộ hồ sơ.
– Bước 2: Tiến hành nộp hồ sơ tại Công an cấp xã nơi đã đăng ký thường trú vào khung giờ hành chính các ngày làm việc từ thứ 2 đến thứ 6, sáng thứ 7 hàng tuần, trừ các ngày nghỉ lễ tết đã quy định.
– Bước 3: Tiếp nhận hồ sơ, kiểm tra hồ sơ (kiểm tra tính pháp lý, và nội dung):
+ Nếu đầy đủ, hợp lệ theo quy định thì tiếp nhận và cấp phiếu hẹn kết quả cho công dân;
+ Nếu hồ sơ đủ điều kiện nhưng chưa đầy đủ giấy tờ thì hướng dẫn hoàn thiện, bổ sung cho đầy đủ, đúng quy định;
+ Nếu hồ sơ không đủ điều kiện theo quy định thì từ chối, nêu rõ lý do bằng văn bản cho công dân (mẫu CT06 – Thông tư 66/2023 của Bộ Công an).
– Bước 4: Trả kết quả theo ngày đã ghi trên Phiếu tiếp nhận hồ sơ và hẹn trả kết quả cho người đăng ký.
2.3. Thời gian giải quyết hồ sơ xóa đăng ký thường trú
Theo hướng dẫn tại Quyết định số 320/QĐ-BCA ngày 16/1/2024 thì thời gian giải quyết thủ tục xóa đăng ký thường trú hiện nay là 05 ngày làm việc kể từ ngày cơ quan có thẩm quyền nhận được hồ sơ một cách đầy đủ và hợp lệ.
3. Lệ phí xóa đăng ký thường trú là bao nhiêu?
Theo Quyết định số 320/QĐ-BCA thì trường hợp xóa đăng ký thường trú sẽ không mất phí, lệ phí nhà nước. Công dân làm thủ tục này lưu ý để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình.