1. Cục XII là cục gì?
Cục XII, còn gọi là Cục Thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo lĩnh vực khoa học và công nghệ, là một trong các đơn vị trực thuộc Thanh tra Chính phủ Việt Nam, có chức năng chính trong việc thực hiện công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến lĩnh vực khoa học và công nghệ. Cục này đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, đồng thời thúc đẩy hoạt động nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ phát triển bền vững, đúng quy định pháp luật.
Cục XII là đơn vị chuyên trách thuộc Thanh tra Chính phủ, phụ trách công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. Lĩnh vực này bao gồm các hoạt động như nghiên cứu, phát triển công nghệ, ứng dụng khoa học vào thực tiễn, quản lý các dự án khoa học, sở hữu trí tuệ, tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng sản phẩm công nghệ cao, các hoạt động đổi mới sáng tạo. Cục XII được thành lập nhằm tập trung thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến các hoạt động này, đảm bảo các hoạt động khoa học và công nghệ diễn ra đúng quy định của pháp luật, không gây thiệt hại cho cộng đồng, môi trường và nền kinh tế quốc gia. Trụ sở chính của Cục XII đặt tại Hà Nội, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, địa phương để nâng cao hiệu quả công tác.
Xem thêm: Thanh tra Chính phủ là gì? Cơ cấu tổ chức của Thanh tra Chính phủ
2. Nhiệm vụ của Cục Thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo lĩnh vực khoa học và công nghệ (Cục XII)
Cục Thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo lĩnh vực khoa học và công nghệ (Cục XII) có nhiều nhiệm vụ trọng tâm, nhằm đảm bảo hoạt động trong lĩnh vực khoa học và công nghệ diễn ra minh bạch, đúng quy định pháp luật, đồng thời bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các tổ chức, cá nhân liên quan. Các nhiệm vụ chính của Cục XII gồm:
Xây dựng, đề xuất chính sách, pháp luật về lĩnh vực khoa học và công nghệ:
- Nghiên cứu, đề xuất các chính sách, chiến lược, kế hoạch, chương trình phát triển khoa học và công nghệ phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.
- Tham mưu cho Thanh tra Chính phủ về việc hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách nhằm thúc đẩy hoạt động sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ, đồng thời kiểm soát các hoạt động vi phạm pháp luật trong lĩnh vực này.
Thực hiện các hoạt động thanh tra, kiểm tra:
- Tổ chức các cuộc thanh tra, kiểm tra các dự án nghiên cứu, ứng dụng công nghệ, các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực khoa học và công nghệ.
- Phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật, đề xuất biện pháp xử lý phù hợp, xử lý các vụ việc tiêu cực, gian lận, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng sản phẩm công nghệ cao.
Giám sát, đôn đốc việc thực hiện các kết luận, kiến nghị:
- Theo dõi tiến độ thực hiện các kết luận, kiến nghị của các cơ quan thanh tra, kiểm tra về lĩnh vực khoa học và công nghệ.
- Đề xuất các biện pháp xử lý các vụ việc kéo dài, không được giải quyết dứt điểm hoặc có dấu hiệu tiêu cực, gây thiệt hại cho nền kinh tế, môi trường hoặc quyền lợi người tiêu dùng.
Phối hợp quốc tế và hợp tác trong lĩnh vực khoa học và công nghệ:
- Tham gia các hoạt động hợp tác quốc tế, chia sẻ kinh nghiệm, phối hợp xử lý các vụ việc liên quan đến các hoạt động khoa học, công nghệ xuyên biên giới.
- Tham gia các diễn đàn, hội nghị quốc tế về khoa học, công nghệ để nâng cao nhận thức, kỹ năng và mở rộng hợp tác quốc tế.
Tuyên truyền, nâng cao nhận thức về lĩnh vực khoa học và công nghệ:
- Tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật, nâng cao ý thức của cộng đồng về quyền và nghĩa vụ trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, đổi mới sáng tạo.
- Phát hiện, xử lý các hành vi tiêu cực, vi phạm pháp luật trong hoạt động nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ.
Thực hiện các nhiệm vụ khác theo phân công của Thanh tra Chính phủ: Thực hiện các nhiệm vụ phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của Cục theo quy định của pháp luật và yêu cầu của cấp trên.
Cục XII đóng vai trò trung tâm trong công tác thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực khoa học và công nghệ của Chính phủ Việt Nam. Công tác của Cục giúp nâng cao hiệu quả phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, thúc đẩy hoạt động sáng tạo, đổi mới công nghệ, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của quốc gia trên thị trường quốc tế. Đồng thời, hoạt động của Cục còn giúp xây dựng môi trường hoạt động khoa học, công nghệ trong sáng, minh bạch, hạn chế tiêu cực, tham nhũng trong lĩnh vực này.
