Các căn cứ chấm dứt quyền sở hữu là gì?

Về nguyên tắc chung, những căn cứ xác lập quyền sở hữu cũng đồng thời là những căn cứ chấm dứt quyền sở hữu. Việc chấm dứt quyền sở hữu cũng có thể theo ý chí của chủ sở hữu hoặc do pháp luật quy định.

1. Chấm dứt quyền sở hữu theo ý chí của chủ sở hữu

Hợp đồng là căn cứ chủ yếu xác lập quyền sở hữu thì đồng thời cũng là căn cứ chủ yếu làm chấm dứt quyền sở hữu. Khi chủ sở hữu theo ý chí của mình thông qua các hợp đồng dân sự chuyển giao quyền sở hữu đó cho người khác thì quyền sở hữu đối với tài sản của người đó chấm dứt từ thời điểm phát sinh quyền sở hữu của người được chuyển giao.

Ngoài các hợp đồng, chủ sở hữu theo ý chí của mình còn có quyền tự chấm dứt bằng cách tuyên bố hoặc thực hiện các hành vi từ bỏ quyền sở hữu. Trong một số trường hợp, việc từ bỏ phải tuân theo quy định của pháp luật nếu việc từ bỏ có thể gây hại đến trật tự, an toàn xã hội hoặc làm ô nhiễm môi trường.

2. Chấm dứt quyền sở hữu theo những căn cứ do pháp luật quy định

Đó là những trường hợp chấm dứt quyền sở hữu của một chủ sở hữu nhất định trên cơ sở những sự kiện pháp lí do pháp luật quy định mà không phụ thuộc vào ý chí của người đó. Những sự kiện pháp lí này bao gồm:

Trong những điều kiện nhất định do pháp luật quy định (sự kiện thực tế, thời gian) và đã công nhận quyền sở hữu khi vật bị đánh rơi, bỏ quên, gia súc gia cầm bị thất lạc.. cho một người theo quy định tại các điều từ Điều 230 đến Điều 233 Bộ luật dân sự 2015 thì quyền sở hữu của những người có tài sản đó chấm dứt.

Việc xử lý tài sản để thực hiện nghĩa vụ của chủ sở hữu theo quyết định của tòa án hoặc bị tịch thu theo bản án của tòa án hoặc quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì quyền sở hữu đối với tài sản bị xử lý để thực hiện nghĩa vụ của chủ sở hữu chấm dứt tại thời điểm phát sinh quyền sở hữu của người nhận tài sản đó.

Khi tài sản của chủ sở hữu bị trưng mua hoặc bị tịch thu theo bản án của tòa án hoặc quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì quyền sở hữu của người có tài sản chấm dứt kể từ thời điểm bản án, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền có hiệu lực pháp luật.

Ngoài ra, khi tài sản bị tiêu huỷ thì quyền sở hữu của người có tài sản cũng chấm dứt tại thời điểm tài sản bị tiêu huỷ.