Tội phá rối an ninh là hành vi kích động, lôi kéo, tụ tập nhiều người phá rối an ninh, chống người thi hành công vụ, cản trở hoạt động của cơ quan nhà nước hay tổ chức xã hội nhằm chống chính quyền nhân dân.
1. Căn cứ pháp lý
Tội phá rối an ninh được quy định tại Điều 118 Bộ luật Hình sự 2015:
Điều 118. Tội phá rối an ninh
1. Người nào nhằm chống chính quyền nhân dân mà kích động, lôi kéo, tụ tập nhiều người phá rối an ninh, chống người thi hành công vụ, cản trở hoạt động của cơ quan, tổ chức, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 112 của Bộ luật này, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 15 năm.
2. Người đồng phạm khác, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
3. Người chuẩn bị phạm tội này, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm
2. Cấu thành tội phạm của tội phá rối an ninh
2.1. Khách thể của tội phạm
Khách thể của tội phá rối an ninh là an ninh đối nội của Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
2.2. Mặt khách quan của tội phạm
Hành vi khách quan của tội phá rối an ninh được thể hiện như sau: kích động, lôi kéo, tụ tập nhiều người phá rối an ninh, chống người thi hành công vụ, cản trở hoạt động các cơ quan nhà nước hoặc tổ chức xã hội. Kích động, lôi kéo là những thủ đoạn tụ tập người khác tham gia gây rối an ninh trật tự ở địa phương bằng việc tuyên truyền, rủ rê, đe dọa, mua chuộc… Người thi hành công vụ ở đây thường là người có chức vụ, quyền hạn giải quyết công việc với nhân dân như cán bộ nhân viên các ngành Công an, Thuế vụ, Kiểm lâm, Hải quan… Chống người thi hành công vụ có thể được thực hiện bằng các thù đoạn như bắt giữ, cản trở người thi hành công vụ thực hiện nhiệm vụ. Cản trở hoạt động của các cơ quan nhà nước hoặc tổ chức xã hội là hành vi gây khó khăn cho cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình.
Giống như tội bạo loạn, tội phá rối an ninh cũng được thực hiện dưới hình thức đồng phạm, công khai đối mặt với chính quyền, song không mang tính chất bạo lực; phá rối an ninh là hò la, cản trở giao thông và hoạt động xã hội, gây tình trạng lộn xộn, gây rối trật tự chung
Ví dụ: N. T. V, Việt kiểu từ Mỹ về, đã móc nối với các tên Th, S, L rải truyền đơn, kích động nông dân biểu tình đòi ruộng đất chổng chính quyển ở tinh Đ. N. Cả 4 tên này đã bị xử lý về tội phá rối an ninh.
Tội phá rối an ninh có mức độ nguy hiểm thấp hơn so với tội bạo loạn, tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân. Tội bạo loạn được thể hiện bằng hoạt động vũ trang, dùng bạo lực có tổ chức; tội phá rối an ninh không thể hiện như trên. Tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân xâm phạm tính mạng, sức khỏe, thân thể con người, tội phá rối an ninh không nằm vào những đối tượng đó.
Tội phạm được coi là hoàn thành khi thực hiện một trong những hành vi nêu trên.
2.3. Mặt chủ quan của tội phạm
Lỗi của người phạm tội là cố ý trực tiếp và mục đích là chống chính quyền nhân dân. Vì mục đích chống chính quyền nhân dân là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm này, nên trường hợp người thực hiện các hành vi kể trên, mà không có mục đích chống chính quyền nhân dân, thì chỉ có thể bị xử lý về tội gây rối trật tự công cộng (Điều 318 Bộ luật Hình sự) hoặc tội chống người thi hành công vụ (Điều 330 Bộ luật Hình sự).
2.4. Chủ thể của tội phạm
Chủ thể của tội phạm này là bất kỳ người nào đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự và có năng lực trách nhiệm hình sự.
3. Hình phạt
Điều 118 Bộ luật Hình sự 2015 quy định hai khung hình theo vai trò của người phạm tội:
– Người có hành vi kể trên bị phạt tù từ năm năm đến mười lăm năm.
– Những người đồng phạm khác bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm.
Ngoài hình phạt chính, người phạm tội phá rối an ninh còn có thể bị áp dụng mộth oặc một số hình phạt bổ sung như đối với tội tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
