1. Giới thiệu về Phú Thọ
Sau khi hợp nhất tỉnh Vĩnh Phúc, tỉnh Phú Thọ và tỉnh Hòa Bình thành tỉnh mới mang tên Phú Thọ, trung tâm chính trị – hành chính của tỉnh này sẽ đặt tại tỉnh Phú Thọ hiện nay, tại thành phố Việt Trì. Vị trí địa lý của tỉnh mới nằm trong khu vực Tây Bắc và trung du miền núi phía Bắc, có vị trí chiến lược kết nối các tỉnh trung du, miền núi phía Bắc và trung tâm phát triển kinh tế, văn hóa của khu vực.
Về vị trí địa lý:
Tỉnh mới có diện tích khoảng 13.000 km², lớn hơn nhiều so với diện tích của tỉnh Phú Thọ hiện nay (khoảng 4.400 km²). Dân số dự kiến sẽ khoảng 3 triệu người, gồm các cộng đồng dân cư đa dạng như người Kinh, Tày, Thái, Mường, H’Mông, và các dân tộc thiểu số khác, tạo nên sự đa dạng văn hóa đặc sắc của vùng trung du, miền núi phía Bắc.
Về đặc điểm tự nhiên:
Tỉnh mới có hệ thống núi cao, rừng nguyên sinh, các sông lớn như sông Hồng, sông Đà, các hồ chứa thủy điện như Hòa Bình, Sơn La, cùng các cao nguyên rộng lớn, phù hợp cho phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, nông nghiệp sạch, thủy sản và các hoạt động cộng đồng.
Về đặc sản:
- Phú Thọ: nổi tiếng với món bánh chưng, bánh dày, thịt chua, rượu nếp, các món từ gà đồi, các loại trái cây như chuối, mận, quýt, cam.
- Vĩnh Phúc: nổi bật với các món như lợn mán, cá hồ, bánh đa cá rô, các loại trái cây như cam, quýt, và đặc sản từ làng nghề như gốm sứ, thủ công mỹ nghệ.
- Hòa Bình: nổi tiếng với các món ăn từ cá suối, thịt lợn rừng, các món từ gạo nếp, bánh khảo, rượu cần, các đặc sản từ rừng như mật ong, các loại trái cây rừng.
Tổng thể:
Việc hợp nhất này nhằm khai thác tối đa tiềm năng của các địa phương, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa đặc sắc của vùng trung du, miền núi phía Bắc, đồng thời nâng cao đời sống nhân dân.
2. Phú Thọ có bao nhiêu xã, phường?
Tính đến năm 2025, tỉnh Phú Thọ có tổng cộng 207 đơn vị hành chính cấp cơ sở, bao gồm: 180 xã, 15 phường và 12 thị trấn.
| STT | Quận, huyện | Xã, phường, thị trấn | Dân số (người) |
|---|---|---|---|
| 1 | Thành phố Việt Trì | Phường: Bạch Hạc, Dữu Lâu, Gia Cẩm, Minh Nông, Minh Phương, Nông Trang, Tân Dân, Thanh Miếu, Thọ Sơn, Tiên Cát, Vân Phú. Xã: Chu Hóa, Hùng Lô, Hy Cương, Kim Đức, Phượng Lâu, Sông Lô, Thanh Đình, Thụy Vân, Trưng Vương. | 214.777 |
| 2 | Huyện Cẩm Khê | Thị trấn: Cẩm Khê (huyện lỵ). Xã: Điêu Lương, Đồng Lương, Hùng Việt, Hương Lung, Minh Tân, Minh Thắng, Nhật Tiến, Phong Thịnh, Phú Khê, Phượng Vĩ, Tam Sơn, Tiên Lương, Tùng Khê, Văn Bán, Yên Dưỡng. | 139.424 |
| 3 | Huyện Thanh Sơn | Thị trấn: Thanh Sơn (huyện lỵ). Xã: Cự Đồng, Cự Thắng, Địch Quả, Đông Cửu, Giáp Lai, Hương Cần, Khả Cửu, Lương Nha, Sơn Hùng, Tân Lập, Tân Minh, Tất Thắng, Thạch Khoán, Thắng Sơn, Thục Luyện, Thượng Cửu, Tinh Nhuệ, Văn Miếu, Võ Miếu, Yên Lãng, Yên Lương, Yên Sơn. | 133.132 |
| 4 | Huyện Thanh Ba | Thị trấn: Thanh Ba (huyện lỵ). Xã: Chí Tiên, Đại An, Đỗ Sơn, Đỗ Xuyên, Đông Lĩnh, Đông Thành, Đồng Xuân, Hanh Cù, Hoàng Cương, Khải Xuân, Lương Lỗ, Mạn Lạn, Ninh Dân, Quảng Yên, Sơn Cương, Thanh Hà, Vân Lĩnh, Võ Lao. | 115.470 |
| 5 | Huyện Đoan Hùng | Thị trấn: Đoan Hùng (huyện lỵ). Xã: Bằng Doãn, Bằng Luân, Ca Đình, Chân Mộng, Chí Đám, Hợp Nhất, Hùng Long, Hùng Xuyên, Ngọc Quan, Phú Lâm, Phúc Lai, Tây Cốc, Yên Kiện. | 115.131 |
| 6 | Huyện Phù Ninh | Thị trấn: Phong Châu (huyện lỵ). Xã: An Đạo, Bảo Thanh, Bình Phú, Gia Thanh, Hạ Giáp, Lệ Mỹ, Liên Hoa, Phú Lộc, Phú Mỹ, Phú Nham, Phù Ninh, Tiên Du, Tiên Phú, Trạm Thản, Trị Quận, Trung Giáp. | 111.011 |
| 7 | Huyện Lâm Thao | Thị trấn: Lâm Thao (huyện lỵ), Hùng Sơn. Xã: Bản Nguyên, Cao Xá, Phùng Nguyên, Sơn Vi, Thạch Sơn, Tiên Kiên, Tứ Xã, Vĩnh Lại, Xuân Huy, Xuân Lũng. | 107.989 |
| 8 | Huyện Hạ Hòa | Thị trấn: Hạ Hòa (huyện lỵ). Xã: Ấm Hạ, Bằng Giã, Đại Phạm, Đan Thượng, Gia Điền, Hà Lương, Hiền Lương, Hương Xạ, Lang Sơn, Minh Côi, Minh Hạc, Phương Viên, Tứ Hiệp, Văn Lang, Vĩnh Chân, Vô Tranh, Xuân Áng, Yên Kỳ, Yên Luật. | 104.997 |
| 9 | Huyện Yên Lập | Thị trấn: Yên Lập (huyện lỵ) Xã: Đồng Lạc, Đồng Thịnh, Hưng Long, Lương Sơn, Minh Hòa, Mỹ Lung, Mỹ Lương, Nga Hoàng, Ngọc Đồng, Ngọc Lập, Phúc Khánh, Thượng Long, Trung Sơn, Xuân An, Xuân Thủy, Xuân Viên. | 92.858 |
| 10 | Huyện Tam Nông | Thị trấn: Hưng Hóa (huyện lỵ). Xã: Bắc Sơn, Dân Quyền, Dị Nậu, Hiền Quan, Hương Nộn, Lam Sơn, Quang Húc, Tề Lễ, Thanh Uyên, Thọ Văn, Vạn Xuân. | 87.931 |
| 11 | Huyện Tân Sơn | Thị trấn: Tân Phú (huyện lỵ). Xã: Đồng Sơn, Kiệt Sơn, Kim Thượng, Lai Đồng, Long Cốc, Minh Đài, Mỹ Thuận, Tam Thanh, Tân Sơn, Thạch Kiệt, Thu Cúc, Thu Ngạc, Văn Luông, Vinh Tiền, Xuân Đài, Xuân Sơn. | 85.731 |
| 12 | Huyện Thanh Thuỷ | Thị trấn: Thanh Thủy (huyện lỵ). Xã: Bảo Yên, Đào Xá, Đoan Hạ, Đồng Trung, Hoàng Xá, Sơn Thủy, Tân Phương, Thạch Đồng, Tu Vũ, Xuân Lộc. | 84.622 |
| 13 | Thị xã Phú Thọ | Phường: Âu Cơ, Hùng Vương, Phong Châu, Thanh Vinh. Xã: Hà Lộc, Hà Thạch, Phú Hộ, Thanh Minh, Văn Lung. | 70.653 |
Việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã đã được thực hiện theo Nghị quyết 1106/NQ-UBTVQH15, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hành chính và đáp ứng nhu cầu phát triển của tỉnh.
