Trong nhiều vụ ly hôn, vấn đề dẫn đến những tranh cãi nảy lửa nhất không phải tranh chấp tài sản mà tranh giành quyền nuôi con. Làm thế nào để được giành quyền nuôi cả 2 con khi ly hôn là câu hỏi không phải của riêng ai.
1. Căn cứ để quyết định quyền nuôi con sau ly hôn
Hiện nay, Luật Hôn nhân và gia đình 2014 đã có những quy định cụ thể về việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục con sau khi ly hôn. Cụ thể:
– Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con;
Theo hướng dẫn tại Điều 6 Nghị quyết 01/2024/NQ-HĐTP, khi xem xét quyền lợi về mọi mặt của con phải đánh giá khách quan, toàn diện các tiêu chí sau đây:
+ Điều kiện, khả năng của cha, mẹ trong việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con, bao gồm cả khả năng bảo vệ con khỏi bị xâm hại, bóc lột;
+ Quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi, được duy trì mối quan hệ với người cha, mẹ không trực tiếp nuôi;
+ Sự gắn bó, thân thiết của con với cha, mẹ;
+ Sự quan tâm của cha, mẹ đối với con;
+ Bảo đảm sự ổn định, hạn chế sự xáo trộn môi trường sống, giáo dục của con;
+ Nguyện vọng của con được ở cùng với anh, chị, em (nếu có) để bảo đảm ổn định tâm lý và tình cảm của con;
+ Nguyện vọng của con được sống chung với cha hoặc mẹ.
Việc lấy ý kiến của con chưa thành niên từ đủ 07 tuổi trở lên phải bảo đảm các yêu cầu sau đây:
+ Bảo đảm thân thiện, phù hợp với tâm lý, độ tuổi, mức độ trưởng thành để con có thể bày tỏ đúng và đầy đủ ý kiến của mình;
+ Không lấy ý kiến trước mặt cha, mẹ để tránh gây áp lực tâm lý cho con;
+ Không ép buộc, không gây áp lực, căng thẳng cho con.
– Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.
Theo hướng dẫn tại Điều 6 Nghị quyết 01/2024/NQ-HĐTP, người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con là trường hợp người mẹ thuộc một trong các trường hợp sau đây:
+ Mắc bệnh hiểm nghèo hoặc bị bệnh nặng khác mà không thể tự chăm sóc bản thân hoặc không thể trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con. Ví dụ: Trường hợp người mẹ bị đột quỵ và liệt nửa người, không còn khả năng đi lại thì Tòa án không giao con dưới 36 tháng tuổi cho người mẹ trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
+ Có thu nhập mỗi tháng thấp hơn một nửa tháng lương tối thiểu vùng tại nơi người mẹ đang cư trú và không có tài sản nào khác để trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con;
+ Người mẹ không có điều kiện về thời gian tối thiểu để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
Lưu ý: Trường hợp điều kiện trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con của người cha không tốt hơn điều kiện của người mẹ nêu trên thì Tòa án quyết định giao con cho mẹ trực tiếp nuôi.
Như vậy, nguyên tắc đầu tiên khi quyết định việc trông nom, chăm sóc con sau khi ly hôn là tôn trọng thỏa thuận của cha mẹ. Con trên 7 tuổi thì phải xem xét cả nguyện vọng của con. Con dưới 36 tháng thì ưu tiên giao cho người mẹ trực tiếp nuôi dưỡng.
2. Làm gì để được giành quyền nuôi cả 2 con khi ly hôn
Thông thường, nếu vợ chồng sau khi ly hôn có 2 con thì Tòa án sẽ giao cho mỗi người một con để chăm sóc, nuôi dưỡng. Vậy, phải làm thế nào để mẹ được nuôi cả hai con sau khi ly hôn nếu hai vợ chồng không thỏa thuận được vấn đề này?
Một trong những vấn đề quan trọng nhất mà Tòa án xem xét để quyết định quyền nuôi con khi vợ chồng có tranh chấp đó là căn cứ quyền lợi mọi mặt của con. Vì thế, để được nuôi cả hai con, cần chứng minh cho Tòa án thấy được việc ở với cha/mẹ có thể ảnh hưởng tốt nhất đến sự phát triển của trẻ.
Thứ nhất là điều kiện vật chất: nhà cửa, điều kiện sinh hoạt, học tập dựa trên thu nhập, tài sản… của cha/mẹ. Bên nào có những điều kiện vật chất vượt trội hơn sẽ chiếm ưu thế;
Thứ hai là điều kiện về tinh thần. Điều kiện này bao gồm thời gian chăm sóc, giáo dục, dạy dỗ con, tình cảm dành cho con, trình độ văn hóa, học vấn của cha/mẹ có ảnh hưởng tích cực đến con…
Nếu cha/mẹ có thể chứng minh mình có điều kiện vật chất và tinh thần vượt trội hơn so với đối phương, có thể đem đến cho con những điều kiện tốt nhất để con phát triển thì sẽ có khả năng được nuôi cả hai con sau ly hôn.
Xem thêm: Một số điều cần biết về giành quyền nuôi con khi ly hôn
