1. Khái niệm
Điều 329 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định: “Ký cược là việc bên thuê tài sản là động sản giao cho bên cho thuê một khoản tiền hoặc kim khí quý, đá quý hoặc vật có giá trị khác (sau đây gọi là tài sản ký cược) trong một thời hạn để bảo đảm việc trả lại tài sản thuê”.
Như vậy, ký cược được hình thành từ sự thoả thuận giữa các bên trong hợp đồng thuê tài sản có đối tượng là động sản, theo đó bên thuê giao cho bên cho thuê một khoản tiền hoặc kim khí quý, đá quý hoặc các vật có giá trị khác để bảo đảm việc trả lại tài sản thuê. Ngoài ra, tài sản ký cược có thể được xử lý thanh toán cho tiền thuê tài sản hoặc tiền bồi thường thiệt hại nếu tài sản thuê bị hư hỏng, mất mát.
2. Hình thức, chủ thể và đối tượng của ký cược
Pháp luật hiện hành không quy định về hình thức bắt buộc đối với biện pháp ký cược. Vì thế, các bên có thể tuỳ ý lựa chọn hình thức xác lập việc ký cược và tùy từng trường hợp cụ thể, việc ký cược được xác lập theo lời nói hoặc văn bản. Tuy nhiên, trong thực tế nếu tài tài ký cược có giá trị lớn, các bên thường phải xác lập bằng hình thức văn bản hoặc lập biên bản về bàn giao tài sản theo hình thức giấy biên nhận. Ngoài ra, nếu hợp đồng cho thuê động sản được xác lập bằng văn bản thì các bên có thể thỏa thuận việc ký cược được ghi nhận bằng các điều khoản trong nội dung của hợp đồng thuê tài sản.
Chủ thể của ký cược bao gồm hai bên, trong đó bên ký cược là bên đã giao tài sản ký cược cho bên kia. Bên ký cược có thể đồng thời là bên thuê tài sản, có thể là người thứ ba, tuỳ thuộc vào sự chấp nhận của bên cho thuê. Bên nhận ký cược là bên đã nhận tài sản ký cược để bảo đảm cho việc trả lại tài sản đã cho thuê và bao giờ cũng là bên cho thuê tài sản.
Tài sản ký cược là các loại tài sản thuộc sở hữu của bên ký cược và được phép chuyển giao trong giao dịch dân sự. Tuy nhiên, có thể nói tài sản ký cược chỉ bao gồm tiền, các vật là động sản hiện có (không thể là các quyền tài sản, bất động sản, vật hình thành trong tương lai) vì bên ký cược phải “giao” tài sản ký cược cho bên nhận ký cược một cách thực tế.
3. Mục đích, nội dung của ký cược
Mục đích của ký cược là nhằm buộc bên thuê phải trả lại tài sản đã thuê hoặc thông qua tài sản ký cược để bên cho thuê bảo đảm được lợi ích của mình trong trường hợp bên thuê không trả lại tài sản thuê. Vì vậy, nội dung của ký cược bao gồm: nếu tài sản thuê được trả lại thì bên cho thuê phải hoàn trả tài sản ký cược sau khi đã được bên ký cược thanh toán tiền thuê; nếu bên thuê không trả lại tài sản thuê thì tài sản ký cược thuộc về bên cho thuê.
