[Ebook] Giáo trình Kỹ năng lập luận và tranh luận PDF

[Ebook] Giáo trình Kỹ năng lập luận và tranh luận PDF (2020) | Chủ biên: PGS.TS. Lê Thanh Sơn – Nhà xuất bản Đại học Huế.

Lời nói đầu

Các mối quan hệ trong xã hội dù ở bất kỳ lĩnh vực nào  của đời sống: từ đạo đức, văn hóa, giáo dục… đến chính trị,  khoa học, kinh tế, luật pháp… luôn luôn làm nảy sinh, xuất  hiện những tình huống phức tạp, chứa đựng những mâu thuẫn  đòi hỏi phải giải quyết. Đối thoại, tranh luận phản biện là  cách giải quyết các mâu thuẫn dựa trên sức mạnh của trí tuệ – ngôn từ, là phương thức ôn hòa để hóa giải mâu thuẫn, cân  bằng các mối quan hệ, san bằng cách biệt, giúp tiếp cận và  làm sáng tỏ chân lý, tạo động lực để xã hội phát triển và là  phương tiện giao tiếp không thể thiếu trong thế giới tiến bộ.  

Là hình thức giao tiếp ngôn ngữ đặc thù, kỹ năng tranh  luận luôn gắn bó tự nhiên, giao thoa và song hành cùng kỹ  năng lập luận và kỹ năng tư duy phản biện để hình thành nhóm  kỹ năng tư duy – ngôn ngữ. Đây là nhóm kỹ năng vừa mang  tính khoa học, vừa mang tính nghệ thuật, trong đó có thể coi  kỹ năng tư duy phản biện là khối óc và kỹ năng lập luận là  dòng máu, là hơi thở để duy trì “sức sống” cho đối thoại,  tranh luận.  

Sau cuốn “Kỹ năng tư duy phản biện” được xuất bản  vào năm 2018, cuốn “Kỹ năng lập luận và tranh luận” được  xuất bản lần này với hy vọng sẽ góp phần cung cấp những tài  liệu liên quan cần thiết phục vụ cho mục tiêu nói trên.  

Về nội dung, cuốn sách có 5 chương và có thể được chia  thành hai phần: phần thứ nhất gồm các chương 1, 2 và 3 trình  bày các kiến thức và kỹ năng lập luận nói chung và lập luận pháp lý nói riêng. Phần thứ hai gồm các chương 4 và 5 trình  bày các kiến thức và kỹ năng tranh luận.  

Với nhiệm vụ của một tài liệu huấn luyện kỹ năng – như  tiêu đề của cuốn sách – chúng tôi tập trung quan tâm đến việc  giúp người đọc thực hành để nâng cao đồng thời kỹ năng lập  luận và tranh luận, mà trọng tâm là:  

– Kỹ năng phân tích (thành phần, cấu trúc) và đánh giá  chất lượng một lập luận, xác định vai trò và mối quan hệ giữa  các luận cứ và giữa luận cứ với kết luận trong một lập luận,  kỹ năng vận dụng các loại lý lẽ, kết hợp linh hoạt các phương  thức lập luận, biết cách phát hiện và khắc phục các lỗi trong  một lập luận, vận dụng thành thạo các thủ thuật tăng cường  hiệu quả lập luận… làm cơ sở để tự mình hình thành và xây  dựng lập luận sắc bén, có sức mạnh thuyết phục, đáp ứng  được những đòi hỏi của thực tiễn và hoạt động nghề nghiệp,  kể cả những lập luận trong các hoạt động pháp lý, một lĩnh  vực điển hình đòi hỏi hội tụ những yêu cầu cao nhất, nghiêm  ngặt và có tính đặc thù về kỹ năng lập luận.  

– Dựa trên nền móng của kỹ năng tư duy phản biện và kỹ năng lập luận, biết vận dụng một cách tổng hợp và linh  hoạt các kỹ năng cốt lõi, mang lại hiệu quả, khiến đối phương  phải “tâm phục, khẩu phục” trong tranh luận, đó là: kỹ năng  lựa chọn, sắp xếp các luận cứ, luận điểm để xây dựng lập luận  “thấu tình, đạt lý”, kỹ năng chứng minh và bác bỏ, kỹ năng  sử dụng các thủ thuật phản biện, kỹ năng kiểm soát cảm xúc,  kỹ năng giao tiếp ngôn ngữ và phi ngôn ngữ trong tranh luận.  

Không chỉ là những kỹ năng có tính công cụ, lập luận và  tranh luận còn là những kỹ năng “nền”, là cơ sở để hình thành và phát triển các kỹ năng sáng tạo, kỹ năng giao tiếp và kỹ  năng hợp tác, mà theo Diễn đàn kinh tế Thế giới (WEF – 2015)  đây là những kỹ năng hình thành nên nhóm kỹ năng hội nhập,  là hành trang của công dân trong thế kỷ 21. Vì vậy, việc rèn  luyện và nâng cao kỹ năng lập luận và tranh luận là một trong  những phương pháp hiệu quả để nâng cao năng lực và giá trị  bản thân, đó không chỉ là thước đo để đánh giá phẩm chất và  thái độ sống của mỗi người mà còn là “nguồn lực” để phát  triển trong một thế giới đầy biến động và bất định. 

Trong cuốn sách, chúng tôi ưu tiên trích dẫn nhiều ví dụ  minh họa cũng như các bài tập có nội dung liên quan đến lĩnh  vực Luật nhằm giúp sinh viên chuyên ngành Luật thuận lợi  khi sử dụng làm tài liệu tham khảo nghiên cứu, học tập. Tuy  nhiên, điều đó không gây trở ngại đáng kể với những người  có chuyên môn ngoài lĩnh vực Luật.  

Xin chân thành cám ơn Thạc sĩ, Luật sư Hoàng Ngọc  Thanh (Công ty Luật TNHH Hoàng Ngọc Thanh và cộng sự)  đã đóng góp nhiều ý kiến có giá trị, góp phần hoàn thiện nội  dung cuốn sách.  

Chúng tôi xin trân trọng tiếp thu và cám ơn những ý kiến  đóng góp, phê bình của các chuyên gia, của bạn đọc giúp sửa  chữa, bổ sung, chỉnh lý nhằm tiếp tục hoàn thiện nội dung  cuốn sách cho những lần tái bản sau.

Mục lục: Giáo trình Kỹ năng lập luận và tranh luận

Chương 1. Một số nội dung cơ bản về lập luận

1.1. Những vấn đề chung về lập luận

1.1.1. Khái niệm về lập luận

1.1.2. Phân biệt lập luận với các dạng phát ngôn khác

 1.2. Vai trò của lập luận

1.3. Lập luận theo logic hình thức và lập luận đời thường

1.4. Các thành phần trong một lập luận

1.4.1. Luận cứ

1.4.2. Kết luận

1.4.3. Các yếu tố chỉ dẫn lập luận

1.4.4. Nhận diện những thành phần không đóng vai  trò hình thành nên lập luận 

1.5. Cấu trúc của một lập luận

1.5.1. Quan hệ giữa các luận cứ với nhau và giữa  luận cứ với kết luận 

1.5.2. Lập sơ đồ biểu diễn cấu trúc lập luận

1.6. Các hình thức lập luận

1.6.1. Lập luận diễn dịch

1.6.2. Lập luận quy nạp

1.6.3. Lập luận hỗn hợp

1.6.4. Lập luận phản đề

1.7. Giả định và hàm ý trong lập luận

1.8. Lý lẽ trong lập luận đời thường

1.8.1. Lý lẽ khách quan

1.8.2. Lý lẽ cá nhân (lý lẽ nội tại)

1.8.3. Lý lẽ theo kinh nghiệm xã hội

Câu hỏi và Bài tập chương 1

Chương 2. Lập luận pháp lý

2.1. Đặc điểm cơ bản của lập luận pháp lý

2.1.1. Dạng thức lập luận

2.1.2. Mục đích và kết quả lập luận

2.1.3. Lý lẽ sử dụng và phương pháp lập luận

2.1.4. Tính chất của lập luận

2.2. Các yêu cầu của lập luận pháp lý

2.2.1. Yêu cầu về lý lẽ

2.2.2. Yêu cầu về ngôn ngữ

2.3. Trình bày một lập luận pháp lý theo phương  pháp IRAC (hoặc CRAC) 

Câu hỏi và Bài tập chương 2

Chương 3. Rèn luyện kỹ năng lập luận

3.1. Tính logic – sức sống của một lập luận

3.2. Rèn luyện kỹ năng nhạy bén xác định cấu trúc  lập luận 

3.2.1. Xác định chính xác và đầy đủ kết luận và các luận cứ của lập luận  

3.2.2. Hiểu rõ vai trò, ảnh hưởng của các luận cứ  với kết luận 

3.2.3. Xác định và đánh giá tính vững chắc của giả định

3.3. Rèn luyện kỹ năng phát hiện lỗi của lập luận

3.3.1. Các lỗi trong luận cứ

3.3.2. Các lỗi của kết luận

3.3.3. Các lỗi do vi phạm quan hệ logic giữa luận  cứ với kết luận  

3.4. Nắm vững và vận dụng thành thạo các thủ thuật  tăng cường hiệu quả lập luận

3.4.1. Các thủ thuật tăng cường sức mạnh của luận cứ

3.4.2. Các chiến thuật tăng cường hiệu quả lập luận khác

3.4.3. Nghệ thuật hùng biện trong lập luận

Câu hỏi và Bài tập chương 3

Chương 4. Kỹ năng tranh luận

 4.1. Những vấn đề chung về tranh luận

4.1.1. Khái niệm về tranh luận

4.1.2. Các hình thức tranh luận trong đời sống

4.2. Vai trò của tranh luận trong đời sống và xã hội

4.3. Các khái niệm và mô hình cấu trúc của lập luận trong tranh luận

4.4. Các đặc điểm cơ bản của tranh luận

4.4.1. Tính trí tuệ

4.4.2. Tính đối lập

4.4.3. Tính tương tác

4.4.4. Tính cạnh tranh

4.4.5. Tính văn hóa

4.5. Các yêu cầu của tranh luận

4.5.1. Phải có thái độ khách quan, công bằng

4.5.2. Phải nhanh nhạy và linh hoạt trong tư duy

4.5.3. Phải đảm bảo sự chặt chẽ, sắc sảo trong ngôn ngữ và lập luận

4.5.4. Phải có thái độ khiêm tốn, tôn trọng và cầu thị

Câu hỏi và Bài tập chương 4

Chương 5. Rèn luyện kỹ năng tranh luận

5.1. Rèn luyện kỹ năng làm chủ nội dung tranh luận

5.1.1. Nắm vững và bám sát vấn đề cốt lõi

5.1.2. Chủ động kiểm soát chiều hướng diễn biến  của cuộc tranh luận  

5.2. Rèn luyện kỹ năng chứng minh và bác bỏ trong  tranh luận 

5.2.1. Các thành phần của phép chứng minh

5.2.2. Các phương pháp chứng minh

5.2.3. Các phương pháp bác bỏ 247  

5.2.4. Quy trình 4 bước trình bày lập luận đồng  tình/bác bỏ 

5.3. Rèn luyện kỹ năng lắng nghe và kiểm soát cảm  xúc khi tranh luận 

5.4. Rèn luyện kỹ năng sử dụng ngôn ngữ khi  tranh luận 

5.5. Rèn luyện kỹ năng giao tiếp phi ngôn ngữ khi  tranh luận 

5.6. Rèn luyện kỹ năng sử dụng hiệu quả các thủ  thuật phản biện  

5.6.1. Các thủ thuật tấn công vào lập luận của đối phương

5.6.2. Các thủ thuật tác động vào tâm lý, cảm xúc  của đối phương  

Câu hỏi và Bài tập chương 5

Tải sách – Download

Ebook Giáo trình Kỹ năng lập luận và tranh luận: Tải về