Theo điểm a, khoản 2, điều 17, Luật Doanh nghiệp 2020: Cơ quan nhà nước, đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân sử dụng tài sản nhà nước để thành lập doanh nghiệp kinh doanh thu lợi riêng cho cơ quan, đơn vị mình không có quyền thành lập doanh nghiệp. Vậy tại sao cơ quan nhà nước không được thành lập doanh nghiệp? Cùng LawFirm.Vn tìm hiểu qua bài viết này.
1. Căn cứ pháp lý
– Luật Doanh nghiệp 2020
– Luật Phòng, chống tham nhũng 2020
2. Cơ quan nhà nước là gì?
Cơ quan Nhà nước là bộ phận cấu thành của bộ máy Nhà nước, là tổ chức (cá nhân) mang quyền lực Nhà nước được thành lập và có thẩm quyền theo quy định của Pháp luật nhằm thực hiện nhiệm vụ và chức năng của Nhà nước. Ví dụ: Quốc hội, Hội đồng nhân dân, Chính phủ, các Bộ, Tòa án, Việm kiểm sát…
3. Cơ quan nhà nước có được thành lập doanh nghiệp, góp vốn, mua cổ phần không?
Theo điểm a khoản 2 Điều 17 Luật Doanh nghiệp 2020:
2. Tổ chức, cá nhân sau đây không có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam:
a) Cơ quan nhà nước, đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân sử dụng tài sản nhà nước để thành lập doanh nghiệp kinh doanh thu lợi riêng cho cơ quan, đơn vị mình.
Theo điểm a khoản 3 Điều 17 Luật Doanh nghiệp 2020:
3. Tổ chức, cá nhân có quyền góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp vào công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh theo quy định của Luật này, trừ trường hợp sau đây:
a) Cơ quan nhà nước, đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân sử dụng tài sản nhà nước góp vốn vào doanh nghiệp để thu lợi riêng cho cơ quan, đơn vị mình.
Theo khoản 4 Điều 17 Luật Doanh nghiệp 2020:
4. Thu lợi riêng cho cơ quan, đơn vị mình quy định tại điểm a khoản 2 và điểm a khoản 3 Điều này là việc sử dụng thu nhập dưới mọi hình thức có được từ hoạt động kinh doanh, từ góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp vào một trong các mục đích sau đây:
a) Chia dưới mọi hình thức cho một số hoặc tất cả những người quy định tại điểm b và điểm c khoản 2 Điều này;
b) Bổ sung vào ngân sách hoạt động của cơ quan, đơn vị trái với quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước;
c) Lập quỹ hoặc bổ sung vào quỹ phục vụ lợi ích riêng của cơ quan, đơn vị.
Như vậy:
– Căn cứ vào quy định trên, cơ quan nhà nước không được sử dụng tài sản của nhà nước để thành lập doanh nghiệp; cũng như góp vốn, mua cổ phần vào công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh cho các mục đích thu lợi riêng, lập quỹ riêng… cho cơ quan, đơn vị mình.
– Tuy nhiên, cơ quan nhà nước có thể thành lập doanh nghiệp nếu sử dụng tài sản nhà nước để thành lập doanh nghiệp nhà nước theo quy định.
4. Tại sao cơ quan nhà nước không được thành lập doanh nghiệp?
Cơ quan Nhà nước mang quyền lực nhà nước và hoạt động được nhờ có nguồn kinh phí từ ngân sách nhà nước cấp. Với vị trí và lợi thế đó, việc không cho phép cơ quan nhà nước thành lập doanh nghiệp riêng nhằm ngăn chặn tình trạng tiêu cực, phòng tránh tham ô tiền ngân sách, tiền thuế của dân.
Nếu như các cơ quan, đơn vị này dùng nguồn ngân sách đó đi thành lập doanh nghiệp mới để thu lợi cho cơ quan đơn vị mình thì nguồn vốn nhà nước sử dụng không được hiệu quả và sẽ gây thất thoát, lạm dụng ngân sách.
