Xuất phát từ đặc điểm của thương mại quốc tế là các bên mua bán thường ở các quốc gia khác nhau; do đó, các giao dịch mua bán, thực hiện hợp đồng, vận tải, bảo hiểm, thanh toán… thường dựa trên cơ sở các chứng từ.
1. Chứng từ trong thương mại và thanh toán quốc tế là gì?
Chứng từ trong thương mại và thanh toán quốc tế là những văn bản chứa đựng các thông tin về hàng hoá, vận tải, bảo hiểm và thanh toán để chứng minh một sự việc, để nhận hàng, để thanh toán, để khiếu nại đòi bồi thường… Các chứng từ này là những bằng chứng có giá trị pháp lý, làm cơ sở cho việc giải quyết mọi vấn đề liên quan tới quan hệ thương mại, cũng như quan hệ thanh toán quốc tế.
2. Phân loại chứng từ trong thương mại và thanh toán quốc tế
Những chứng từ sử dụng trong thương mại và thanh toán quốc tế bao gồm nhiều loại, mỗi loại có nội dung và hình thức khác nhau. Tùy theo đặc điểm, nội dung và mối quan hệ giữa các bên trong hợp đồng thương mại và tuỳ theo phương thức thanh toán, mà bộ chứng từ được lập với nội dung, số lượng, số loại và tính chất khác nhau.
Căn cứ vào chức năng, ta có thể phân chia các chứng từ sử dụng trong thương mại và thanh toán quốc tế thành hai nhóm chính đó là:
– Các chứng từ thương mại:
+ Chứng từ vận tải: Vận đơn đường biển; chứng từ vận tải đa phương thức; biên lai gửi hàng đường biển; vận đơn hàng không; chứng từ vận tải đường sắt, đường bộ và đường sông…
+ Chứng từ bảo hiểm: Bảo hiểm đơn; giấy chứng nhận bảo hiểm; hợp đồng bảo hiểm bao; phiếu bảo hành…
+ Chứng từ hàng hóa: Hóa đơn thương mại; giấy chứng nhận xuất xứ; phiếu đóng gói; giấy kiểm định; giấy chứng nhận chất lượng, số lượng; các chứng từ khác
– Các chứng từ tài chính:
+ Hối phiếu
+ Kỳ phiếu
+ Séc
+ Thẻ thanh toán