Khi nghỉ việc, người lao động không còn thuộc đối tượng phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định pháp luật về bảo hiểm nữa. Vậy người lao động nên tham gia BHXH tự nguyện sau khi nghỉ việc không? Cùng LawFirm.Vn tìm hiểu chi tiết qua bài viết này nhé!
1. Người lao động tự đóng BHXH sau khi nghỉ việc được không?
Khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm:
– Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn/ xác định thời hạn/theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng;
– Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;
– Cán bộ, công chức, viên chức;
– Công nhân quốc phòng, công nhân công an, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu;
– Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân;
– Hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí;
– Người đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng-;
– Người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương;
– Người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn.
Ngoài ra, Điều 7 Quyết định 595/QĐ-BHXH có quy định người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sẽ đóng tiền bảo hiểm cho người sử dụng lao động để họ nộp lại cho cơ quan bảo hiểm xã hội có thẩm quyền.
Và căn cứ quy định tại khoản 4 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên không thuộc các trường hợp đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc nêu trên.
Như vậy, theo các quy định trên thì người lao động hoàn toàn có thể tự đóng bảo hiểm xã hội sau khi nghỉ việc. Tuy nhiên, cần lưu ý khi nghỉ việc thì người dân chỉ được tham gia hình thức bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Theo quy định của Luật BHXH hiện hành, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện chỉ được hưởng hai chế độ hưu trí và tử tuất mà không được hưởng chế độ thai sản, chế độ ốm đau, tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp như khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Tại dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) cũng đã đề xuất bổ sung thêm chế độ thai sản vào chính sách BHXH tự nguyện.
2. Có nên tham gia BHXH tự nguyện sau khi nghỉ việc không?
2.1. Trường hợp nghỉ việc để tìm việc làm mới
Như đã phân tích ở phần trên, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sẽ được hưởng nhiều chế độ hơn bảo hiểm xã hội tự nguyện. Do đó, trong trường hợp nghỉ việc để tìm việc làm mới chứ không làm tự do hay nghỉ việc hẳn để nghỉ hưu thì người lao động nên chọn giải pháp bảo lưu thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội trước đó thay vì tự đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Bởi vì người lao động sau khi nghỉ làm mà vẫn chưa đủ điều kiện để hưởng lương hưu hoặc chưa hưởng bảo hiểm xã hội một lần thì được quyền bảo lưu thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội trước đó theo quy định tại Điều 61 Luật Bảo hiểm xã hội 2014.
Ngoài ra, căn cứ khoản 5 Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 có quy định: “Thời gian đóng bảo hiểm xã hội là thời gian được tính từ khi người lao động bắt đầu đóng bảo hiểm xã hội cho đến khi dừng đóng. Trường hợp người lao động đóng bảo hiểm xã hội không liên tục thì thời gian đóng bảo hiểm xã hội là tổng thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội.”
Như vậy, khi đã tìm được công việc mới thì người lao động hoàn toàn có thể tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc và được cộng dồn với thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội trước đó.
2.2. Trường hợp nghỉ việc để làm việc tự do hoặc về hưu
Trường hợp người lao động nghỉ việc để làm việc tự do hoặc về hưu mà chưa đủ thời gian đóng bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu thì nên chọn phương án tự đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện tại cơ quan bảo hiểm xã hội cấp huyện nơi cư trú theo quy định tại điểm 1.1 khoản 1 Điều 3 Quyết định 595/QĐ-BHXH để được hưởng quyền lợi từ chế độ hưu trí và tử tuất.
Khi lựa chọn tham gia hình thức bảo hiểm xã hội tự nguyện, người dân có thể được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình.
