Tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát theo Bộ luật Hình sự
1. Xúi giục người khác tự sát là gì? Giúp người khác tự sát là gì?
Xúi giục người khác tự sát là hành vi dùng lời nói hay hành động để kích động, dụ dỗ, lừa dối làm cho người khác tự tước bỏ quyền sống của mình.
Giúp người khác tự sát là hành vi tạo các điều kiện về vật chất, tinh thần để người khác thuận lợi trong việc tự sát.
Tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát được quy định tại Điều 131 Bộ luật Hình sự 2015:
Điều 131. Tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát
1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác tự tước đoạt tính mạng của họ;
b) Tạo điều kiện vật chất hoặc tinh thần cho người khác tự tước đoạt tính mạng của họ.
2. Phạm tội làm 02 người trở lên tự sát, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
2. Các yếu tố cấu thành tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát
Cấu thành tội phạm gồm 04 yếu tố, bao gồm: mặt khách thể, mặt chủ thể, mặt khách quan và mặt chủ quan.
2.1. Mặt khách thể của tội phạm
Khách thể của tội phạm là những quan hệ xã hội được luật hình sự bảo vệ, bị tội phạm xâm hại đến bằng cách gây ra hoặc đe dọa gây ra những thiệt hại đối với quan hệ xã hội đó.
– Khách thể chung của tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát là trật tự, an toàn xã hội và quyền con người. Tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát xâm phạm đến trật tự, an toàn xã hội và quyền con người được pháp luật hình sự bảo vệ.
– Khách thể loại của tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát là tính mạng của con người.
– Khách thể trực tiếp của tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát là quyền sống, quyền được tôn trọng và bảo vệ tính mạng của con người. Tính mạng con người được pháp luật bảo hộ. Không ai bị tước đoạt tính mạng trái luật.
Đối tượng tác động của tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát là mạng sống con người.
2.2. Mặt khách quan của tội phạm
Hành vi khách quan của tội xúi giục người khác tự sát là hành vi kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác tự tước đoạt tính mạng của mình.
Ví dụ: Ông Trần Quang Kh bị đột quỵ dẫn đến liệt nửa người, phải nằm bất động một chỗ. Thấy ông Kh như vậy, bạn ông Kh là ông T đã sang chơi và nói: “ Kh ơi, cậu viên tịch đi cho bản thân và con cháu đỡ khổ”. Thấy bạn nói vậy, ông Kh đã tự sát chết. Trường hợp này , ông T phạm tội “Xúi giục người khác tự sát”
Hành vi khách quan của tội giúp người khác tự sát là hành vi tạo điều kiện về vật chất hoặc tinh thần để người khác tự tước đoạt tính mạng của mình được dễ dàng và thuận lợi hơn.
Ví dụ: Cung cấp các loại thuốc độc, dây treo cố, các loại công cụ, phương tiện cần thiết khác cho việc tự sát được nhanh và thuận lợi.
Ví dụ: Ông T đã tự tay pha thuốc, để lên bàn cho ông Kh tự lấy đế uống , và ông Kh đã chết. Tuy nhiên, nếu ông Kh nói “Tôi yếu quá không cầm được, ông mang giúp cho tôi uống, ông T cầm cóc thuốc độc, kề môi ông Kh cho ông Kh uổng và đã chết. Trường hợp này, ông T phạm tội giết người.
Hậu quả của tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát là sự biến dạng hành vi của con người – xử sự tự sát của nạn nhân. Tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát hoàn thành khi hậu quả tự sát của nạn nhân xảy ra. Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi khách quan và hậu quả của tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát là mối quan hệ nhân quả giữa hành vi kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác tự tước đoạt tính mạng của mình hoặc hành vi tạo điều kiện về vật chất hoặc tinh thần với hậu quả xử sự tự sát của nạn nhân.
2.3. Mặt chủ quan của tội phạm
Tội phạm được thực hiện do lỗi cố ý, có thể là cố ý trực tiếp hoặc cố ý gián tiếp. Người thực hiện hành vi xúi giục hoặc giúp người khác tự sát hoàn toàn có đủ nhận thức để nhìn thấy trước hậu quả nạn nhân sẽ tự tử, nhưng người phạm tội hoàn toàn mong muốn hậu quả nạn nhân tử vong hoặc dù không mong muốn nhưng vẫn có ý thức bỏ mặc cho hậu quả đó xảy ra.
Hành vi xúi giục phải dẫn đến việc nạn nhân tự nguyện tự sát (mối quan hệ nhân quả). Nếu hành vi xúi giục kèm theo hành vi dồn ép người khác buộc họ không còn con đường nào khác phải tự sát thì không phạm tội này mà phạm tội bức tử theo Điều 130 Bộ luật hình sự.
2.4. Chủ thể của tội phạm
Chủ thể của tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát là người từ đủ 16 tuổi trở lên và có năng lực trách nhiệm hình sự.
3. Hình phạt áp dụng đối với tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát
Tội xúi giục hoặc giúp người khác tự sát có 02 khung hình phạt, cụ thể:
Khung | Hình phạt | Hành vi |
Khung 1 (Khung hình phạt cơ bản) | Phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm | Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây: – Kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác tự tước đoạt tính mạng của họ; – Tạo điều kiện vật chất hoặc tinh thần cho người khác tự tước đoạt tính mạng của họ. |
Khung 2 (Khung hình phạt tăng nặng) | Phạt tù từ 02 năm đến 07 năm. | Phạm tội làm 02 người trở lên tự sát |