Tội rửa tiền theo Bộ luật Hình sự 2015

1. Căn cứ pháp lý

Tội rửa tiền được quy định tại Điều 324 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi bởi Khoản 122 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017):

Điều 324. Tội rửa tiền

1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

a) Tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào giao dịch tài chính, ngân hàng hoặc giao dịch khác nhằm che giấu nguồn gốc bất hợp pháp của tiền, tài sản do mình phạm tội mà có hoặc biết hay có cơ sở để biết là do người khác phạm tội mà có;

b) Sử dụng tiền, tài sản do mình phạm tội mà có hoặc biết hay có cơ sở để biết là do người khác thực hiện hành vi phạm tội mà có vào việc tiến hành các hoạt động kinh doanh hoặc hoạt động khác;

c) Che giấu thông tin về nguồn gốc, bản chất thực sự, vị trí, quá trình di chuyển hoặc quyền sở hữu đối với tiền, tài sản do mình phạm tội mà có hoặc biết hay có cơ sở để biết là do người khác phạm tội mà có hoặc cản trở việc xác minh các thông tin đó;

d) Thực hiện một trong các hành vi quy định tại các điểm a, b và c khoản này đối với tiền, tài sản biết là có được từ việc chuyển dịch, chuyển nhượng, chuyển đổi tiền, tài sản do người khác thực hiện hành vi phạm tội mà có.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:

a) Có tổ chức;

b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

c) Phạm tội 02 lần trở lên;

d) Có tính chất chuyên nghiệp;

đ) Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt;

e) Tiền, tài sản phạm tội trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

g) Thu lợi bất chính từ 50.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng;

h) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 15 năm:

a) Tiền, tài sản phạm tội trị giá 500.000.000 đồng trở lên;

b) Thu lợi bất chính 100.000.000 đồng trở lên;

c) Gây ảnh hưởng xấu đến an toàn hệ thống tài chính, tiền tệ quốc gia.

4. Người chuẩn bị phạm tội này, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

6. Pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều này, thì bị phạt như sau:

a) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng;

b) Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, c, d, đ, e, g và h khoản 2 Điều này, thì bị phạt tiền từ 5.000.000.000 đồng đến 10.000.000.000 đồng;

c) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này, thì bị phạt tiền từ 10.000.000.000 đồng đến 20.000.000.000 đồng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 01 năm đến 03 năm;

d) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại Điều 79 của Bộ luật này, thì bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn;

đ) Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm.

2. Cấu thành tội phạm của tội rửa tiền

2.1. Khách thể của tội phạm

Hành vi phạm tội xâm phạm vào trật tự xã hội, gây khó khăn cho việc phát hiện, điều tra, xử lý người phạm tội cũng như việc thu hồi tài sản, tiền do bọn tội phạm chiếm đoạt.

2.2. Mặt khách quan của tội phạm

– Tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào giao dịch tài chính, ngân hàng hoặc giao dịch khác liên quan đến tiền, tài sản biết rõ là phạm tội mà có nhằm che giấu nguồn gốc bất hợp pháp của tiền, tài sản đó.

– Sử dụng tiền, tài sản biết rõ là do phạm tội mà có vào việc tiến hành các hoạt động kinh doanh hoặc hoạt động khác.

– Che giấu thông tin về nguồn gốc, bản chất thực sự, vị trí, quá trình di chuyển hoặc quyền sở hữu đối với tiền, tài sản biết rõ là do phạm tội mà có hoặc cản trờ việc xác minh làm rõ các thông tin đó.

– Thực hiện một trong các hành vi quy định tại các điểm a, b và c khoản này đổi với tiền, tài sản biết rõ là có được từ việc chuyển dịch, chuyển nhượng, chuyển đổi tiền, tài sản do phạm tội mà có.

Tội phạm hoàn thành kể từ khi người phạm tội thực hiện được các hành vi nêu trên không kể số lượng tiền là bao nhiêu. Tiền, tài sản nói trong điều luật là những tiền, tài sản có được do việc thực hiện tội phạm như do mua bán ma túy, do tham ô, cướp, trộm cắp mà có.

2.3. Mặt chủ quan của tội phạm

Người phạm tội thực hiện hành vi phạm tội với lỗi cố ý, nhằm mục đích “làm sạch, tẩy trắng” đồng tiền, tài sản do phạm tội mà có. Hành vi rửa tiền là nhằm che giấu nguồn gốc phi pháp của những đồng tiền đó.

2.4. Chủ thể của tội phạm

Là người có năng lực TNHS và đủ tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

3. Hình phạt

* Khung cơ bản được quy định tại khoản 1 Điều 324 BLHS có mức phạt tù từ một năm đến năm năm.

* Khung tăng nặng thứ nhất được quy định tại khoản 2 Điều 324 BLHS có mức phạt tù từ ba năm đến mười năm cho các trường hợp sau: có tổ chức; lợi dụng chức vụ, quyền hạn; phạm tội nhiều lần; có tính chất chuyên nghiệp; dùng thủ đoạn tinh vi xảo quyệt; tiền, tài sản phạm tội có giá trị lớn; thu lợi bất chính lớn; gây hậu quả nghiêm trọng; tái phạm nguy hiểm.

* Khung tăng nặng thứ hai được quy định tại khoản 3 Điều 324 BLHS có mức phạt tù từ tám năm đến mười lăm năm cho các trường hợp sau: tiền, tài sản phạm tội có giá trị rất lớn hoặc đặc biệt lớn; thu lợi bất chính rất lớn hoặc đặc biệt lớn; gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.

* Khoản 4 quy định về hình phạt bổ sung. Theo đó, người phạm tội có thể bị tịch thu tài sản, phạt tiền đến 3 lần số tiền hoặc giá trị tài sản được hợp pháp hóa, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.