Quy định về nhận biết giọng nói trong tố tụng hình sự

1. Nhận biết giọng nói là gì?

Nhận biết giọng nói là biện pháp điều tra được thực hiện nhằm thu thập chứng cứ bằng việc Cơ quan điều tra cho người bị hại, người làm chứng, người bị bắt, người bị tạm giữ, bị can xác nhận sự tương đồng và khác biệt giữa giọng nói mà họ đã nghe được với giọng nói của người bị tình nghi.

Đối tượng đưa ra nhận biết giọng nói là giọng nói của một người đã được ghi âm và người nhận biết giọng nói phải là người trước đó đã có lời khai tại Cơ quan điều tra và đã nghe giọng nói của người có giọng nói cần nhận biết. Tính khách quan của chứng cứ rút ra từ kết quả nhận biết giọng nói phụ thuộc vào chất lượng âm thanh trong các thiết bị ghi âm. Ngoài thiết bị ghi âm giọng nói của người cần nhận biết, cần có thêm ít nhất hai thiết bị ghi âm giọng nói của hai người khác nhau không liên quan đến vụ án.

2. Quy định về nhận biết giọng nói trong tố tụng hình sự

Nhận biết giọng nói được tiến hành theo trình tự, thủ tục quy định tại Điều 191 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 như sau: số giọng nói được đưa ra để nhận biết ít nhất phải là ba và phải có âm sắc, âm lượng tương tự nhau. Trước khi tiến hành nhận biết giọng nói, Điều tra viên phải thông báo cho Viện kiểm sát cùng cấp để cử Kiểm sát viên kiểm sát việc nhận biết giọng nói. Kiểm sát viên phải có mặt để kiểm sát việc nhận biết giọng nói. Nếu Kiểm sát viên vắng mặt thì ghi rõ vào biên bản nhận biết giọng nói.

Những người sau đây phải tham gia việc nhận biết giọng nói: Giám định viên về âm thanh; Người được yêu cẩu nhận biết giọng nói;Người được đưa ra để nhận biết giọng nói, trừ trường hợp việc nhận biết giọng nói được thực hiện qua phương tiện ghi âm; Người chứng kiến. Nếu người làm chứng, bị hại được yêu cầu nhận biết giọng nói thì trước khi tiến hành, Điều tra viên phải giải thích cho họ biết trách nhiệm về việc từ chối, trốn tránh khai báo hoặc cố ý khai báo gian dối. Việc này phải ghi vào biên bản.

Điều tra viên phải hỏi trước người được yêu cầu nhận biết giọng nói về những đặc điểm mà nhờ đó họ có thể nhận biết được giọng nói. Trong quá trình tiến hành nhận biết giọng nói, Điều tra viên không được đặt câu hỏi gợi ý. Sau khi người được yêu cầu nhận biết giọng nói đã xác nhận được tiếng nói trong số giọng nói được đưa ra thì Điều tra viên yêu cầu họ giải thích là họ đã căn cứ vào đặc điểm gì mà xác nhận giọng nói đó. Biên bản nhận biết giọng nói được lập theo quy định tại Điều 178 của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015. Biên bản ghi rõ nhân thân, tình trạng sức khỏe của người được yêu cầu nhận biết giọng nói và của những người được đưa ra để nhận biết giọng nói; đặc điểm của giọng nói được đưa ra để nhận biết, lời trình bày của người nhận biết giọng nói; điều kiện về không gian khi thực hiện nhận biết giọng nói.