Giải quyết hưởng Bảo hiểm xã hội một lần là những quy định nhằm đảm bảo quyền lợi của người lao động khi tham gia bảo hiểm xã hội. Việc giải quyết hưởng chế độ này được BHXH Công bố kèm theo Quyết định 222/QĐ-BHXH năm 2021 về việc công bố thủ tục hành chính được thay thế, bãi bỏ thuộc thẩm quyền giải quyết của BHXH Việt Nam. Sau đây, LawFirm.Vn sẽ cụ thể nội dung này.
1. Điều kiện hưởng bảo hiểm xã hội một lần
Theo quy định tại khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 sửa đổi bởi khoản 1 Điều 219 Bộ luật Lao động 2019 và khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13, người lao động có quyền yêu cầu hưởng bảo hiểm xã hội lần khi thuộc một trong các trường hợp:
– Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội;
– Lao động nữ là cán bộ, công chức xã hoặc hoạt động không chuyên trách ở cấp xã từ đủ 55 tuổi 04 tháng (năm 2021) mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện;
– Ra nước ngoài để định cư;
– Đang mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
– Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, học viên quân đội, công an …(tại điểm đ và điểm e khoản 1 Điều 2 của Luật Bảo hiểm xã hội 2014) khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu;
– Tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sau 01 năm nghỉ việc hoặc tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sau 01 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội.
Xem thêm: Điều kiện và mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần
2. Trình tự, thủ tục và hồ sơ yêu cầu hưởng bảo hiểm xã hội một lần
2.1. Thành phần hồ sơ
* Đối với người lao động là công dân Việt Nam hưởng BHXH một lần:
Người lao động lập hồ sơ yêu cầu hưởng bảo hiểm xã hội một lần bao gồm:
– Bản chính Sổ Bảo hiểm xã hội.
– Bản chính Đơn đề nghị (Mẫu số 14-HSB).
– Đối với người ra nước ngoài để định cư phải nộp thêm bản sao Giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau đây:
+ Hộ chiếu do nước ngoài cấp.
+ Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài.
+ Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.
– Trường hợp bị mắc những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS thì có thêm trích sao/tóm tắt hồ sơ bệnh án thể hiện tình trạng không tự phục vụ được; nếu bị mắc các bệnh khác thì thay bằng Biên bản giám định mức suy giảm từ 81% KNLĐ trở lên của Hội đồng GĐYK thể hiện tình trạng không tự phục vụ được.
– Trường hợp thanh toán phí GĐYK thì có thêm hóa đơn, chứng từ thu phí giám định kèm theo bản chính bảng kê các nội dung giám định của cơ sở thực hiện GĐYK.
– Bản chính Bản khai cá nhân về thời gian, địa bàn phục vụ trong Quân đội có hưởng phụ cấp khu vực (Mẫu số 04B – HBQP ban hành kèm theo Thông tư số 136/2020/TT-BQP ngày 29/10/2020) đối với người có thời gian phục vụ trong Quân đội trước ngày 01/01/2007 tại địa bàn có hưởng phụ cấp khu vực mã sổ BHXH không thể hiện đầy đủ thông tin làm căn cứ tính phụ cấp khu vực.
* Đối với người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam hưởng BHXH một lần:
– Bản chính Đơn đề nghị (Mẫu số 14-HSB).
– Trường hợp bị mắc những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS thì có thêm trích sao/tóm tắt hồ sơ bệnh án thể hiện tình trạng không tự phục vụ được; nếu bị mắc các bệnh khác thì thay bằng Biên bản giám định mức suy giảm từ 81% KNLĐ trở lên của Hội đồng GĐYK thể hiện tình trạng không tự phục vụ được.
– Trường hợp thanh toán phí GĐYK thì có thêm hóa đơn, chứng từ thu phí giám định kèm theo bản chính bảng kê các nội dung giám định của cơ sở thực hiện GĐYK.
Lưu ý:
– Trường hợp không quy định rõ bản chính thì có thể nộp bản sao hợp lệ;
– Số lượng hồ sơ: 01 bộ.
2.2. Trình tự thực hiện
Bước 1. Lập, nộp hồ sơ
– Người lao động lập hồ sơ theo quy định trên và nộp cho cơ quan Bảo hiểm xã hộ (BHXH) nơi cư trú.
Bước 2. Cơ quan BHXH tiếp nhận hồ sơ và giải quyết theo quy định.
Bước 3. Nhận kết quả
– Người lao động nhận kết quả giải quyết, gồm: Quyết định về việc hưởng BHXH một lần; Bản quá trình đóng BHXH; Tiền trợ cấp.
2.3. Cách thức thực hiện
Nộp hồ sơ: NLĐ nộp hồ sơ bằng một trong các hình thức sau:
– Qua giao dịch điện tử: NLĐ đăng ký nhận mã xác thực và gửi hồ sơ điện từ đến Cổng Thông tin điện tử BHXH Việt Nam hoặc qua Tổ chức I-VAN (nếu đã đăng ký sử dụng dịch vụ I-VAN); trường hợp không chuyển hồ sơ giấy sang định dạng điện tử thì gửi toàn bộ hồ sơ giấy cho cơ quan BHXH qua dịch vụ bưu chính công ích;
– Qua dịch vụ bưu chính công ích;
– Trực tiếp tại cơ quan BHXH.
Nhận kết quả: NLĐ nhận:
– Hồ sơ giấy tờ liên quan: theo hình thức đã đăng ký (Trực tiếp tại cơ quan BHXH hoặc qua dịch vụ bưu chính công ích hoặc qua giao dịch điện tử);
– Tiền trợ cấp:
+ Trực tiếp tại cơ quan BHXH hoặc thông qua dịch vụ bưu chính công ích hoặc thông qua tài khoản cá nhân;
+ Trường hợp ủy quyền cho người khác lĩnh thay, thực hiện theo quy định tại thủ tục “ủy quyền lĩnh thay các chế độ BHXH, trợ cấp thất nghiệp” hoặc bản chính Hợp đồng ủy quyền theo quy định của pháp luật.
2.4. Thời hạn giải quyết, đối tượng thực hiện, cơ quan thực hiện
– Thời hạn giải quyết: Tối đa 05 ngày làm việc kể từ ngày cơ quan BHXH nhận đủ hồ sơ theo quy định.
– Đối tượng thực hiện TTHC: Cá nhân
– Cơ quan thực hiện TTHC: BHXH tỉnh/huyện theo phân cấp giải quyết
Kết luận: Như vậy, bảo hiểm xã hội một lần là một quyền lợi của người lao động là công dân Việt Nam khi tham gia bảo hiểm xã hội khi có yêu cầu. Khi thực hiện người lao động cần xem quy định tại Quyết định 222/QĐ-BHXH năm 2021.